แด่การจากไปของขบวนรถเร็วที่ ๑๓๗/๑๓๘ และ ๑๐๑/๑๑๐

[tuie]

สวัสดีครับท่านผู้ชมทุกท่าน ตั้งกระทู้ชื่ออย่างนี้ไม่ใช่ว่าผมจะมาประท้วงการรถไฟฯที่ประกาศยกเลิกเดินขบวนรถเร็วที่ ๑๓๗/๑๓๘ กรุงเทพ-หนองคาย (ซึ่งก็คือขบวนรถเร็วที่ ๓๓/๓๔ เดิม) และขบวนรถเร็วที่ ๑๐๑/๑๑๐ กรุงเทพ-เชียงใหม่ (ซึ่งก็คือ ขบวนรถเร็วที่ ๕๙/๖๐ เดิม) นับแต่วันที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๕๐ เป็นต้นไปหรอกนะครับ เข้าใจดีถึงเหตุผลและความจำเป็นที่จะต้องยกเลิกขบวนรถเร็วทั้งสี่ขบวนนี้ แต่ก็อยากให้มีอนุสรณ์เกี่ยวกับรถเร็วขบวนดังกล่าวซึ่งคงอยู่ในความทรงจำของผมและคาดว่าอีกหลายท่านเอาไว้บ้าง เลยตั้งกระทู้นี้ขึ้นมาเพื่อรวบรวมข้อมูลความเป็นมาที่เกี่ยวข้องกับรถเร็วทั้งสี่ขบวนข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นเอกสารโฆษณา ภาพถ่าย ตั๋ว ตลอดจนกำหนดเวลาเดินรถในปีต่างๆซึ่งผมพอจะมีอยู่บ้างมานำเสนอ เพื่อรำลึกถึงวันเก่าๆที่ขบวนรถเร็วทั้งสี่ยังโลดแล่นให้บริการผู้โดยสารตามเส้นทางทุกเมื่อเชื่อวัน ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในปีต่างๆตลอดเวลาที่ยังเดินรถอยู่ ไม่อยากให้ข้อมูลเหล่านี้เลือนหายไปง่ายๆน่ะครับ 8)

หากท่านใดประสงค์จะร่วมรำลึกความหลังเกี่ยวกับขบวนรถเร็วทั้งสี่ มีภาพถ่าย หรือข้อมูลอื่นๆที่เกี่ยวข้อง จะนำมาแบ่งปันให้ชมกัน ณ ที่นี้ เป็นอนุสรณ์แด่ขบวนรถเร็วผู้กำลังจะจากไปในวันที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๕๐ ก็เชิญเลยนะครับ ขอขอบคุณล่วงหน้าครับ อดคิดเล่นๆไม่ได้ว่าถ้าขบวนรถเร็วเหล่านี้มีชีวิตจิตใจพวกเขาอาจจะดีใจนะครับที่รับใช้พี่น้องผู้โดยสารโดยเฉพาะอย่างยิ่งบรรดาผู้รักรถไฟมายาวนาน พอจะจากไปแล้วก็ยังมีคนคิดถึงและจะเก็บความรู้สึกดีๆเอาไว้ในความทรงจำตราบนานเท่านาน (ชักจะฟุ้งซ่านแล้วสิครับ)

เริ่มที่ขบวนรถเร็วที่ ๑๓๗/๑๓๘ ก่อนดีกว่า ในฐานะที่มีอาวุโสมากกว่าขบวนรถเร็วที่ ๑๐๑/๑๑๐ เพราะว่ามีการเปิดเดินรถเร็วขบวนนี้มาก่อนขบวน ๕๙/๖๐ หรือขบวน ๑๐๑/๑๑๐ แต่ตอนแรกๆยังเป็นขบวนรถเร็วที่ ๓๓/๓๔ นะครับ ผมไม่ทราบวัน เดือน ปี ที่เริ่มเปิดเดินขบวนรถเร็วที่ ๓๓/๓๔ จากกรุงเทพไปถึงหนองคาย ว่าเป็นวันใดแน่นอน แต่ถ้าดูตามแผ่นโฆษณาในอนุสาร อ.ส.ท. ฉบับเดือน พฤศจิกายน ๒๕๒๑ และกำหนดเวลาเดินรถสายตะวันออกเฉียงเหนือในปีเดียวกัน ซึ่งปรากฏข้อมูลของขบวนรถเร็วที่ ๓๓/๓๔ อยู่แล้ว แสดงว่ารถเร็วขบวนนี้มีความเก่าแก่ไม่น้อยกว่า ๒๘ ปีครับ



(สำเนาภาพมาจากอนุสาร อ.ส.ท. ปีที่ ๑๙ ฉบับที่ ๔ เดือนพฤศจิกายน ๒๕๒๑)

ตามโฆษณาข้างต้น ขบวน ๓๓ คือ ขบวนที่พิมพ์ข้อมูลด้านขวาล่างของโฆษณาในส่วนของสายอีสาน ว่า “กรุงเทพ ออก ๐๖.๑๐ น. หนองคายถึง ๑๗.๑๐ น.” ส่วนเที่ยวกลับเที่ยวกลาคืนจากหนองคาย-กรุงเทพ นั้นเป็นกำหนดเวลาขบวนรถเร็วที่ ๓๐ ครับ เห็นข้อความว่า “กรุงเทพออก” กับ “หนองคายถึง” แล้วอดบ่นตามประสาคนเป็นครูบาอาจารย์ (ถึงจะไม่ได้สอนวิชาภาษาไทยก็ตาม)ไม่ได้ว่าเป็นการใช้ภาษาไทยไม่ถูกหลักภาษา ที่ถูกควรจะเขียนว่า ออกจากกรุงเทพ.... ถึงหนองคาย.... นะครับ การใช้ภาษาลักษณะเช่นนี้ผมเข้าใจว่าคงจะเทียบเคียงมาจากตารางเวลาที่มีการพิมพ์ชื่อสถานี แล้วต่อด้วย “ออก” “ถึง” ในช่องริมสุดของตาราง แต่เมื่อมาเรียบเรียงข้อความเป็นประโยคสื่อความหมายในโฆษณาก็ไม่น่าจะใช้ภาษาแบบการสื่อความหมายในตารางเดินรถมาใช้อีก

ดูโฆษณาแล้วผมว่าเป็นยุครุ่งเรื่องของขบวนรถเร็วกรุงเทพ-หนองคาย นะครับ เนื่องจากมีรถปรับอากาศพ่วงในยุคเกือบ ๓๐ ปีก่อน ซึ่งรถปรับอากาศยังมีน้อยมากไม่ได้มีเยอะจนเห็นเป็นปกติอย่างในยุคปัจจุบัน รถด่วนกรุงเทพ-หนองคาย ขบวน ๓/๔ ยุคนั้นยังไม่มีรถ บชท.ป. พ่วงแบบขบวน ๓๓/๓๐ เลยนะครับ แต่ขบวน ๓๔ ไม่มีรถ บชท.ป. พ่วงแบบขบวน ๓๓ คงเป็นเพราะรถ บชท.ป. มีน้อย เมื่อไม่ได้พ่วงกับรถเร็วกรุงเทพ-หนองคาย เที่ยวกลางคืน คือ ขบวน ๒๙ ซึ่งทำขบวนไปถึงหนองคายตอนเช้า แล้วทำขบวนกลับเป็นขบวน ๓๔ เดินช่วงกลางวันถึงกรุงเทพตอนเย็น ขบวน ๓๔ จึงไม่มีรถ บชท.ป. แบบขบวน ๓๓ ผมเข้าใจว่าคงจะมีรถ บชท.ป. พ่วงในขบวน ๓๓/๓๐ ตามโฆษณาเพียงระยะหนึ่งไม่นานนัก เพราะตั้งแต่ผมโตพอจำความได้ไม่เคยเห็นรถ บชท.ป. พ่วงให้บริการเป็นปกติในขบวน ๓๓ แล้วครับ

[tuie]

ผมลองพลิกดูข้อมูลกำหนดเวลาเดินรถเร็วกลางวันสายอีสานเหนือ ยุคปี ๒๔๙๙ จากวารสารรถไฟ ฉบับเดือน พฤศจิกายน ๒๔๙๙ แล้ว ผมว่าขบวนรถเร็วที่ ๓๑/๓๒ กรุงเทพ-ขอนแก่น ซึ่งเดินร่วมในช่วงกรุงเทพ-ชุมทางถนนจิระ กับขบวนรถเร็วที่ ๓๓/๓๔ กรุงเทพ-สุรินทร์ แล้วสันนิษฐานว่าขบวนรถเร็วที่ ๓๑/๓๒ ในยุคนั้นอาจจะเป็นบรรพบุรุษของขบวนรถเร็วกรุงเทพ-หนองคาย เที่ยวกลางวันที่ใช้หมายเลขขบวน ๓๓/๓๔ ในยุคต่อมาก็เป็นได้นะครับ





เพราะเท่าที่สังเกตกำหนดเวลาเดินรถสายอีสานตลอดระยะเวลาเกือบ ๓๐ ปี ที่ผ่านมา มีรถเร็วกลางวันในเส้นทางสายอีสานเหนือเพียงขบวนเดียว(ไป-กลับอย่างละขบวนต่อวัน) ในขณะที่สายอีสานใต้มีขบวนรถเร็วเพิ่มขึ้นจากในอดีตเป็นจำนวนมาก เลยเข้าใจว่าเมื่อขบวนรถเร็วกรุงเทพ-ขอนแก่น เป็นรถเร็วกลางวันหนึ่งเดียวในสายอีสานเหนือยุคปี ๒๔๙๙ รถเร็วขบวนดังกล่าวก็น่าจะเป็นที่มาของขบวนรถเร็วที่ ๓๓/๓๔ กรุงเทพ-หนองคาย ซึ่งเป็นรถเร็วกลางวันหนึ่งเดียวแห่งเส้นทางสายอีสานเหนือในยุคตั้งแต่ปี ๒๕๒๑ เป็นต้นมาก็ได้ อาจจะต่างกันเพียงเส้นทางเดินรถที่ในยุคปี ๒๔๙๙ ยังไม่มีทางเลือกใช้เส้นทางอื่นเพราะเส้นทางสายชุมทางแก่งคอย-ลำนารายณ์-ชุมทางบัวใหญ่ ยังไม่เปิดใช้ ต้องใช้เส้นทางสายแก่งคอย-ชุมทางถนนจิระ-บัวใหญ่ เท่านั้น

[Vetrail]

ยิ่งได้รู้ว่ารถเร็วเหล่านี้มีประวัติศาสตร์เช่นนี้ ท้ายสุดแล้วก็ถูกยุบ รู้สึกเศร้าจริงๆ...
_________________
Daewoo2528,2532 & GEA 4531 & HID 4521 & ALS4132

[black_express]

ขออนุญาตอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ข.31/32 สักเล็กน้อยครับ

แต่เดิม ข.31/32 พ่วงรวมเป็นขบวนเดียวกัน เช่นเดียวกับ ข.33/34 ใช้หมายเลขขบวน ข.31/33 จากกรุงเทพ จนถึงสถานีนครราชสีมา แล้วแยกขบวนที่นั่น ไปยังปลายทางแต่ละสาย และขากลับก็เช่นกัน มารวมเป็นขบวนเดียวกันที่สถานีนครราชสีมา เข้าสู่กรุงเทพ เป็น ข.32/34

ผมจำได้ว่า โบกี้โดยสารขบวนกรุงเทพ - หนองคาย จะอยู่ช่วงหัวขบวน ส่วนโบกี้ กรุงเทพ - อุบลราชธานี จะอยู่ด้านท้ายขบวน เพราะได้ยินเสียงประกาศให้ผู้โดยสารทราบเป็นระยะๆ ก่อนขบวนรถนี้ออกจากกรุงเทพ

ข.31 มาแยกขบวนต่างหากเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2510 โดยใช้เส้นทางสาย ชท.แก่งคอย - ชท.บัวใหญ่ แต่ขบวนรถด่วน ยังเดินรถรวมกัน เป็น ข. 1/3 และ ข. 2/4 นานเกือบปี ก่อนแยกเป็นขบวนต่างหากในภายหลัง ตามข้อความที่ผมคัดมาข้างล่างนี้ครับ

[RAPID140]

แต่ก่อนตอนผมทำงานอยู่ที่บัวใหญ่ ตอนบ่ายๆ ออกมาหาข้าวกินชอบขี่รถมอเตอร์ไซค์มาติดแผงกั้นทาง ด้านทิศตะวันตกของสถานีชุมทางบัวใหญ่ รอเจ้า 137 เป็นประจำ เส้นทางนี้มีรถเร็วขบวนยาวๆ ก็มีแค่ 137 กับ 138 นี่แหละ เมื่อตอนนี้ไม่มีอีกแล้วก็รู้สึกใจหายเหมือนกันครับ

[Wisarut]

อาจารย์ตุ้ย, เล่มนี้ ถ้าซีร็อกได้ ผมจะซีร็อก ปดร. ปี 2511 มาแลกกันน่อ

[tuie]

ขอบคุณพี่ตึ๋ง คุณVetrail คุณRAPID140 และทุกๆ ท่านที่ร่วมกันรำลึกถึงขบวนรถเร็วทั้งสี่ขบวนครับ

จากข้อมูลที่พี่ตึ๋งกรุณานำมาลง แสดงว่าขบวนรถเร็วกรุงเทพ - หนองคาย เที่ยวกลางวันนี้ มีการเดินรถในเส้นทางสายชุมทางแก่งคอย - ลำนารายณ์ - ชุมทางบัวใหญ่ มาตั้งแต่วันที่ ๑๐ สิงหาคม ๒๕๑๐ ถ้านับถึงปัจจุบันก็เกือบ ๔๐ ปีแล้วนะครับ ถือได้ว่าเป็นขบวนรถเร็วที่มีความเป็นมายาวนานขบวนหนึ่ง และเป็นขบวนรถเร็วคู่ขวัญเส้นทางสายลำนารายณ์มาตั้งแต่แรกเปิดใช้ ตราบจนวันสุดท้ายที่รถเร็วขบวนนี้จะมีเดินนะครับ 8)

[Wisarut]

เอาเป็นว่า ให้ส่งวารสารนั้นไปเข้าโรงซ่อมด่วน เพื่อที่เขาจะได้ปะกระดาษแก้วเพื่อจะได้ไม่ต้องจับกระดาษหนังสือโดยตรง ... หจช. เขาก็ซ่อมหนังสือกันแบบนั้น

[black_express]

40 ปี แล้วหรือนี่ ? ถ้าเป็นคนเราๆ ก็เข้าสู่วัยกลางคนแล้วสิ

[mai_cnx_th]

นึกไปแล้วก็ใจหายเหมือนกันนะ เห็นวิ่งมาตั้งนาน
แต่เห็นมีช่วงนึง ขบวน 101 ถูกตัดสายไปสุดปลายทางแค่ลำปางนี่นะ
ยื้อไปยื้อมาตั้งนาน วันนี้ก็ถูกยกเลิกซะละ ใจหาย สายเชียงใหม่ เลยลดไป 1 ขบวนเลย
_________________