หาดใหญ่-สงขลา 2551 : ครบรอบ 30 ปีการยุบเลิกการเดินรถไฟ

[rodfaithai]

[Mongwin]

ผศ.ศุลีมาน นฤมล วงศ์สุภาพ เขียนไว้ในบทที่ 4 หน้า 108-109 ว่าดังนี้ครับ

[Mongwin]

สำหรับเส้นทางรถไฟสายหาดใหญ่-สงขลา เดิมมีสะพานรถไฟทั้งหมดกี่แห่งกันแน่ ยังไม่ปรากฏหลักฐานทางราชการชัดเจนครับ (หาไม่เจอ)
แต่เมื่อนำแผนที่ประเทศไทย ของกรมแผนที่ทหาร ชุดที่ L7017S หมายเลขระวาง 5022I,5122V,5023II และ 5123III มาพิจารณาดูอย่างละเอียด พบสิ่งที่น่าสนใจดังนี้ครับ

ภาพที่ 1 กม. 931+000 สะพานแห่งที่ 1 สะพานไม้ ข้ามถนนสะพานดำ ความยาว 60 เมตร พิกัด 7.026333,100.465911


ภาพที่ 2 กม. 932+760 สะพานแห่งที่ 2 โครงขึ้น ข้ามคลองเตย ความยาว 40 เมตร พิกัด 7.034959,100.479426
กม. 933+970 สะพานแห่งที่ 3 แผงขึ้น ข้ามถนนคลองเตย-คลองเปล ความยาว 20 เมตร



สังเกตดูจะเห็นว่ามีสะพานอีกแห่งหนึ่ง อยู่ถัดจากสะพานแห่งที่ 3 ก่อนถึงบ้านเกาะหมี
สะพานนี้ยังไม่สามารถค้นพบได้ในโปรแกรม Google Earth ครับ

[Mongwin]

ภาพที่ 3 กม. 938+300 สะพานแห่งที่ 4 แผงขึ้น ข้ามคลอง ความยาวประมาณ 20 เมตร พิกัด 7.060748,100.522027 ด้านทิศใต้มีแอ่งน้ำขนาดใหญ่ มองเห็นได้ชัดจาก Google Earth
กม. 938+720 สะพานแห่งที่ 5 โครงขึ้น ข้ามคลองน้ำน้อย ความยาวประมาณ 60 เมตร พิกัด 7.060748,100.522027



ภาพที่ 4 กม. 944+630 สะพานแห่งที่ 6 แผงขึ้น ข้ามคลองพะวง ความยาวประมาณ 20 เมตร ปัจจุบันเหลือเพียงรางตกท้องช้าง

[black_express]

มีข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเปิดเดินรถยนต์รางระหว่างสถานีหาดใหญ่ไปท่าเรือสงขลา และการย้ายเส้นทางสายสงขลาซึ่งแยกจากชุมทางอู่ตะเภา ไปที่ชุมทางหาดใหญ่ จากสำเนาหนังสือ " เพื่อระฤกถึงพระคุณ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน " ซึ่งคุณวิศรุต คัดมาจาก หจช.

พิมพ์ตามสำนวนเดิมนะครับ...

..........

รายงานประจำปี พระพุทธศักราช ๒๔๖๕

ฯลฯ

การเดินรถยนต์ราง

เพื่อเพิ่มพูนความเจริญและเกื้อกูลการเดินทางระหว่างตำบลใกล้เคียงกับกรุงเทพฯ พระมหานคร กับเพื่อส่งเสริมความสะดวกในการไปมาสำหรับรับส่งผู้โดยสาน สัมภาระที่หิ้วถือได้ระหว่างหาดใหญ่กับสงขลา ได้จัดการเริ่มเดินรถยนต์รางในตอนระหว่างหาดใหญ่กับท่าเรือของการรถไฟที่สงขลาซึ่งตั้งอยู่ที่ทเลในใกล้กับตลาดในเมืองขึ้นก่อนเมื่อวันที่ ๑๕ พฤศจิกายน ส่วนในตอนสายรถไฟทางฝั่งขวาของแม่น้ำเจ้าพระยาได้จัดการเดินระหว่างสถานีกรุงเทพฯ กับสถานีคลองรังสิตเมื่อเดือนธันวาคมสืบเวลานั้นมาจนถึงสิ้นปีปรากฏว่า จำนวนรถที่ใช้ในการนี้ไม่เพียงพอกับความต้องการที่จะรับบรรทุก แต่ผลประโยชน์ที่ได้ทำให้เกิดมานะมีความหวังว่า ถ้าเมื่อรถยนต์กับรถพ่วงได้ตกเข้ามาอีกเป็นจำนวนมากแล้ว กรมอาจจะจัดการเดินรถให้ดีขึ้นและมากเที่ยวขึ้นอีก ซึ่งคงจะกระทำให้เกิดประโยชน์รายได้บังเกิดจากผลที่จัดการเดินรถยนต์รางนี้งอกงามเปนอย่างดีโดยมั่นคง

ฯลฯ

การเปลี่ยนทางสายแยกไปสงขลาเข้าหาหาดใหญ่

อนุสนธิ์ดังที่กล่าวไว้ในรายงานประจำปีฉบับก่อนถึงการที่จะเปลี่ยนทางสายแยกสงขลาให้เข้าหาหาดใหญ่ โดยยกเลิกชุมทางที่อู่ตะเภา ซึ่งอยู่ติดๆ กันถึง ๒ แห่ง ในชั่วระยะเพียง ๓ ก.ม. เพื่อยังเศรษฐกิจให้ลดน้อยในภาคน่านั้น ในศกนี้งานเปลี่ยนทางคงได้อนุวัตร์จัดทำ กล่าวคือเมื่อวันที่ ๙ เมษายน ได้ถอนรางบนคันทางเดิมไปวางลงบนพื้นดินชั่วคราวพอให้ขบวนรถเดินไปมาได้พลาง และในรวดเดียวกันนี้ได้ขนดินถมที่แนวทางแยกใหม่เพื่อทำมูลดินขึ้นเปนคันทางถัดมาจึงได้วางราง ครั้นเมื่อได้วางรางเสร็จแลมีผู้บัญชาการได้ตรวจแลเดินรถไปบนทางที่ทำโดยตลอดแล้ว ได้เริ่มเดินรถบนทางแยกใหม่นี้ระหว่างสงขลากับหาดใหญ่ โสหุ้ยที่ได้จ่ายไปในการนี้ ได้คิดเอาในงบเงินค่าก่อสร้างทางสายสาขาซึ่งสิ้นไปเปนจำนวน ๖๖,๒๗๙ บาท ๖๔ สตางค์ ส่วนสถานีอู่ตะเภานั้นยุบลงเปนสถานีธรรมดาแทนที่เปนชุมทาง

ฯลฯ

( หนังสือ “ เพื่อระฤกถึงพระคุณ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ” โรงพิมพ์กรมรถไฟ ๑๐ , ๗๙ )

[Mongwin]

ขอบคุณเป็นอย่างยิ่งครับพี่ black_express และคุณวิศรุต ที่เก็บข้อมูลตรงนี้ไว้และนำมาเผยแพร่เป็นหลักฐานชื้นสำคัญของประวัติศาสตร์เมืองสงขลา-หาดใหญ่

อ่านดูแล้วก็แปลกใจเกี่ยวกับการเอารางจากคันทางออกมาวางบนพื้นดินให้พอรถวิ่งได้
ดูเหมือนทำกันได้ง่ายๆ ดีจังเลยครับ

มีข้อสงสัยเกี่ยวกับ"รถยนต์ราง" ว่ามีหน้าตาเป็นอย่างไร เหมือนรถรางที่วิ่งอยู่ในพระนครหรือเปล่าครับ
ก่อนเลิกเดินรถสายสงขลาเมื่อปี 2521 เคยมีคนบอกว่า เอารถดีเซลรางมาวิ่งด้วย
แต่ยังหาหลักฐานไม่พบครับ

[Mongwin]

ภาพที่ 5 สะพานข้ามคลองน้ำกระจาย



สะพานนี้นับเป็นสะพานอีกแห่งหนึ่งที่ยังหาไม่พบครับ ตามแผนที่บอกว่าข้ามคลองน้ำกระจาย แต่ผมยังหาคลองน้ำกระจายไม่พบครับ

ภาพที่ 6 กม. 952+440 สะพานแห่งที่ 7 แผงขึ้น ความยาว 20 เมตร ข้ามคลองเขาแก้ว สุดซอยกาญจนวนิช 55/1 ยังไม่มีผู้สำรวจ พิกัด 7.156407,100.598230

[Mongwin]

ภาพที่ 7 กม. 954+190 สะพานแห่งที่ 8 แผงขึ้น ข้ามคลองสำโรง ความยาว 20 เมตร



ภาพที่ 8 สะพานอีกแห่งที่ยังหาไม่พบ เข้าใจว่าโดนบ้านบุกรุกบังไว้ครับ ถามพี่ชายผมแล้ว บอกว่าเคยมีสะพานเหล็กอยู่ที่นี่จริงๆ ครับ แต่จำลักษณะสะพานไม่ได้ครับ



ภาพที่ 9 สะพานอยู่บริเวณนี้ครับ ก่อนถึงสถานีสงขลา

[Mongwin]

สะพานที่หายไป ยังหาไม่พบ

(1) สะพาน กม.934.83 เลยประตูน้ำ(คลองเปล) ไปทางเหนือประมาณ 130 เมตร อยู่ในป่ารกทึบ
(2) สะพาน กม.947.96 ข้ามคลองน้ำกระจาย
(3) สะพานเหล็ก กม. 957.50 ห่างจากสถานีสงขลาลงมาทางใต้ประมาณ 600 เมตร

กล่าวโดยสรุป เส้นทางสายหาดใหญ่-สงชลา มีสะพานที่ปรากฏในแผนที่ของกรมแผนที่หหารชุด L7017S รวม 11 สะพาน ค้นพบแล้ว 8 สะพาน และยังค้นไม่พบอีก 3 สะพาน

[black_express]