รอยอดีต : ทางรถไฟเล็กโรงงานน้ำตาลเกาะคา

black_express · Posted: 18/02/2009 4:24 pm Post subject:

ขอบคุณ อ.หม่องมากๆ ครับที่ใช้เนตรทิพย์ส่องหาเส้นทางรถไฟขนอ้อยไปโรงงานน้ำตาลเกาะคาจนเห็นร่องรอยอีกครั้งหนึ่ง Wink

ช่วงปี 2514 - 2515 ผมจำได้ว่านั่งรถ บขส.(พัดลม) พะเยา-กรุงเทพฯ จากบ้าน มาเรียนหนังสือชั้นมัธยมต้น ถนนพหลโยธิน (ดัดใหม่) จะเลี่ยงจากเส้นทางเดิมที่เข้า อ.เกาะคา ผ่านไร่อ้อยทางทิศตะวันออก จะข้ามทางรถไฟขนอ้อยครับ แต่หลังจากนั้นเพียงปีเดียว นั่ง บขส.ผ่านไปมาอีก พบว่ารางรถไฟสายนี้ถูกรื้อถอนไปแล้ว

ถ้าคุณตาผมยังมีชีวิตอยู่ หลังจากนั้นสักสิบปี คงได้ซักประวัติเส้นทางรถไฟสายนี้กันละเอียดยิบล่ะครับ เพราะเป็นผู้ร่วมวางรางบุกเบิกไปยังไร่อ้อยจากโรงงานน้ำตาลแห่งนี้ ช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 แถมขับรถไฟขนอ้อยอีกด้วย แต่ล่วงลับไปตั้งแต่ปี 2507

คุณยายและแม่ผมเคยวิ่งเข้าไร่อ้อยกันตับแทบทรุดมาแล้ว หนีเครื่องบินทิ้งระเบิดที่เฉียดโรงงานน้ำตาลเกาะคาไปบอมบ์ย่านสถานีรถไฟลำปางและค่ายพลาธิการกองทหารญี่ปุ่นจนราบคาบ แต่โรงงานน้ำตาลยังอยู่คงกระพัน

นัยว่า มีเสรีไทยแฝงตัวอยู่ที่ตัวเมืองลำปางคอยแจ้งข้อมูลจุดยุทธศาสตร์ให้กับกองกำลังสัมพันธมิตรแล้ว จึงไม่ทิ้งบอมบ์โรงงานน้ำตาลให้เสียเวลา

Adithepc20 · Posted: 18/02/2009 5:28 pm Post subject:

CivilSpice · Posted: 18/02/2009 5:40 pm Post subject:

Mongwin · Posted: 19/02/2009 5:21 pm Post subject:

ขอบคุณคุณบอมบ์ พี่ตึ๋งและคุณอู๋ครับ Very Happy

จากที่คุณบอมบ์และพี่ตึ๋งเล่าให้ฟัง และหลักฐานเอกสารในราชกิจจานุเบกษา
พอจะสรุปได้ว่า โรงงานน้ำตาลไทยที่เกาะคานี้ สร้างในปี 2480 และทางรถไฟก็คงสร้างในเวลาไล่เลี่ยกัน ซึ่งพี่ตึ๋งบอกว่า ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2

ส่วนการยกเลิกทางรถไฟ พี่ตึ๋งบอกว่ารื้อถอนไปเมื่อราวปี 2516

ภาพถ่ายทางอากาศ มาตราส่วน 1:15,000 ของกรมแผนที่ทหาร ส่วนใหญ่ถ่ายเมื่อปี 2516-2520
ดังนั้นคงไม่สามารถที่จะเห็นภาพทางรถไฟสายนี้ขณะใช้งานอยู่ แต่คงช่วยวิเคราะห์หาร่องรอยคันทางได้บ้างนะครับ ไว้มีโอกาสจะลองหาภาพแถวนี้มาดูครับ Very Happy

CivilSpice · Posted: 19/02/2009 5:25 pm Post subject:

CivilSpice · Posted: 19/02/2009 8:46 pm Post subject:

ไป Search ใน Google เจอชื่อหนังสือเล่มนึง ที่น่าจะมีรูปภาพ และเรื่องราวเกี่ยวกับรถไฟขนอ้อยบ้างพอสมควรครับ เป็นของชาวต่างชาติ
ในปี ค.ศ.1972 ไม่ทราบเหมือนกันว่าป่านนี้ หนังสือเล่มนี้ในบ้านเราจะมีไหม

Joyce, John and Allan Tilley, 1972, Steam Up: Indonesia and
Thailand, Wembley, WA, J. & A. Publications, Pictorial
record of a railfan trip to Indonesia and Thailand chasing
steam locomotives. Some good 'cane'-type shots., B, n.p..

Mongwin · Posted: 19/02/2009 9:13 pm Post subject:

ขอบคุณครับคุณบอมบ์
สงสัยต้องถามคุณวิศรุต เคยเห็นหรือเปล่าครับเล่มนี้ Rolling Eyes

Wisarut · Posted: 19/02/2009 10:40 pm Post subject:

Mongwin · Posted: 20/02/2009 7:34 am Post subject:

เรื่องการยกเลิกอะไรสักอย่างของหน่วยงานราชการ
ค้นหายากกว่าการเปิดมากครับ ยิ่งถ้าไม่มีบันทึกไว้เป็นมติคณะรัฐมนตรี หรือรายงานประจำปี ยิ่งค้นยากจริงๆ ครับคุณวิศรุต

หนังสือเล่มที่คุณบอมบ์แนะนำ จะพยายามหามาดูครับ ไม่แน่ใจว่าจะได้หรือไม่
เผื่อจะมีรายละเอียด แผนที่อะไรสมัยนั้นให้ดู
ส่วนภาพที่คุณวิศรุตอ้างถึง เห็นย่านทางรถไฟในโรงงานน้ำตาล กว้างใหญ่ทีเดียวครับ
รถจักร สีเหมือนรถไฟเด็กเล่นเลย Very Happy

CivilSpice · Posted: 25/02/2009 11:25 am Post subject:

หลังจากที่อาจารย์เอก ลงแผนที่ดาวเทียมมากระตุกต่อมอยากรู้ของผมแล้ว เมื่อวานนี้ก็เลยลองนั่งเปิดโปรแกรม PointAsia เพื่อตามหาแนวทางของทางรถไฟขนอ้อย ของโรงงานน้ำตาลเกาะคา เพื่อเก็บข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับพิกัดและเส้นทางการเข้าถึง เผื่อมีโอกาสได้ไปชมพื้นที่จริงๆ ในวันหน้า ซึ่งเส้นทางที่น่าจะพอมีร่องรอย และแนวคันทางให้เห็นมากที่สุด ก็คือเส้นทางที่ออกจากโรงงานน้ำตาล วิ่งไปทาง อ.แม่ทะ จ.ลำปาง นั่นเองครับ

วันนี้เลยขออนุญาตนำภาพดาวเทียมที่ Capture ไว้ นำมาลงสีและโพสต์ให้ชมตลอดเส้นทาง โดยเมื่อวัดระยะกับโปรแกรม PointAsia แบบคร่าวๆ แล้ว ได้ประมาณ 22.5 กิโลเมตร โดยเส้นทางดังกล่าวจะมาสิ้นสุด ไม่ไกลจากบ้านคุณยายของผมเท่าใดนัก

อนึ่ง การลงรายละเอียดในครั้งนี้ ใช้การประเมินตามภาพถ่ายดาวเทียม เปรียบเทียบกับแผนที่ที่ อ.เอก นำมาลงไว้ให้ครับ ซึ่งเป็นการประเมินส่วนบุคคล โดยไม่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ใดๆ อ้างอิง ดังนั้น ขอสงวนสิทธิในเรื่องของความถูกต้อง ที่อาจจะไม่ตรงตามความเป็นจริงก็ได้มา ณ ที่นี้

ขอเริ่มจากโรงงานน้ำตาลเกาะคา จังหวัดลำปาง มุ่งหน้าลงทางใต้ ไปยัง ต.วังพร้าว

Click on the image for full size

ตัดกับทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 1 หรือถนนพหลโยธิน

Click on the image for full size