นครชุมน์ กับการค้นหาเรื่องราวในวันวาน

Nakhonlampang · Posted: 09/02/2009 10:30 pm Post subject:

ข้ามกลับมาฝั่งนครชุมน์แล้วก็ต้องไปพิสูจน์ข้อสันนิษฐานเรื่องถังน้ำกับสถานีอนามัยครับ
Click on the image for full size

สรุปว่า......ถูกต้องนะครับ Wink

Rakpong · Posted: 09/02/2009 10:42 pm Post subject:

สถานี "นครชุมน์" มีเบื้องหลังน่าสนใจเยอะทีเดียวครับ
โดยเฉพาะทางรถไฟขนทราย ข้อมูลใหม่จริง ๆ

คุณหนุ่ม เก็บรายละเอียดได้น่าสนใจมาก โดยเฉพาะ "ไฟกระพริบ"

วัดใหญ่นครชุมน์ และวัดม่วง เป็นศูนย์รวมวัฒนธรรมชาวมอญที่ยังคงอยู่ในย่านนั้นอย่างดีเลยครับ

Nakhonlampang · Posted: 09/02/2009 10:44 pm Post subject:

ในที่สุดปริศนาข้อข้องใจของผมก็ได้รับคำตอบแล้วครับ แม้ว่าอาจจะไม่สมบูรณ์ 100% แต่ก็คงไม่ผิดพลาดอะไรมากนัก การมาสำรวจที่นครชุมน์นี้ ถ้าสังเกตจากวันที่ในภาพของผม จะเห็นว่ามีอยู่ 2 วัน คือวันเสาร์ที่ 31 มกราคม และวันเสาร์ที่ 7 กุมภาพันธ์ 2552 ที่ผ่านมา เนื่องจากเวลาสำรวจแต่ละครั้งมีจำกัดราว 3 ชั่วโมง เพราะผมนั่งรถไฟมา ประกอบกับมีเรื่องให้สำรวจมากมาย ก็เลยไม่เร่งร้อนอะไร ที่จริงแล้วที่นครชุมน์ยังมีเรื่องให้มาค้นหาอีกมากครับทั้งที่เกี่ยวข้องกับรถไฟและไม่เกี่ยวข้องกับรถไฟ เพียงแต่กระทู้นี้เป็นการตีกรอบจำกัดไว้ที่เรื่องของรถไฟเฉพาะที่นครชุมน์เพื่อหาคำตอบในเรื่องที่ต้องการเท่านั้น แต่ในโอกาสหน้าผมคงจะหาเวลากลับมาค้นหาประเด็นอื่นๆที่นครชุมน์อีกแน่นอนครับ

เปิดกระทู้มาตั้งนานแล้วยังไม่เห็นรถไฟเลย ก็ขอส่งท้ายกระทู้การสำรวจที่นครชุมน์ด้วยขบวนรถธรรมดาที่ 251 (ธนบุรี-ประจวบคีรีขันธ์) ขณะแล่นเข้าสถานีนครชุมน์ ในวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2552 ซึ่งผมอาศัยโดยสารไปลงที่สถานีโพธารามเพื่อขึ้นขบวน 262 กลับกรุงเทพฯ ครับ วันนี้ได้ ALSTHOM เครื่องใน MTU หมายเลข 4146 ครับ
Click on the image for full size

ปิดท้ายกระทู้ด้วยป้ายประเพณีด้านใต้ของสถานีนครชุมน์ และขอบคุณทุกท่านที่ให้ความสนใจติดตามชมการสำรวจครั้งนี้ครับ
Click on the image for full size

black_express · Posted: 09/02/2009 11:19 pm Post subject:

ยอมรับจริงๆ ครับว่าผมไม่เคยทราบเกี่ยวกับรางแยกไปท่าทรายที่สถานีนครชุมน์เลยสักนิด Embarassed

ว่าแต่ทรายที่ว่า ขนไปทำอะไรครับ ? เท่าที่เห็นมา มีแต่หินรองรางหรือหินใหญ่เท่านั้น

ขอบคุณคุณหนุ่มที่สละเวลาไปสำรวจอดีตเส้นทางแยกสายนี้มาให้เราได้ศึกษากันครับ Laughing

Mongwin · Posted: 10/02/2009 11:14 am Post subject:

ทางแยกแห่งนี้ เคยปรากฏในแผนที่มาตราส่วน 1:250,000 ชุด L509 ระวาง ND47-11 Edition 2nd-AMS ที่อเมริกาจัดทำขึ้นในเดือนกันยายน 2505 ครับ
http://www.lib.utexas.edu/maps/ams/indochina_and_thailand/txu-oclc-6535632-nd47-11-2nd-ed.jpg

สิ่งที่น่าสนใจในแผนที่ฉบับนี้ ที่ควรสังเกตครับ
1. ทางรถไฟสายสุพรรณบุรี อยู่ระหว่างการก่อสร้าง เป็นเส้นประ เปิดใช้เมื่อวันที่ 16 มิ.ย.2506 หลังจากพิมพ์แผนที่ฉบับนี้ออกมาเกือบปีครับ
2. ทางหลวงที่เป็นถนนเพชรเกษมในปัจจุบัน ยังใช้หมายเลขเป็น ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 5 (แม่สาย-คลองพรวน Shocked

)
3. มีทางแยกไปขนทรายจริงๆ ครับ เห็นได้ชัดเจนในแผนที่ แต่น่าเสียดายที่แผนที่มาตราส่วน 1:50,000 ชุด L7017 ปี 2534 ไม่ได้ระบุทางแยกแห่งนี้ไว้
ผมไม่แน่ใจว่าฉบับพิมพ์ปี 2512 ที่หอสมุดปรีดี พนมยงค์จะเก็บรักษาไว้หรือไม่ ไว้มีโอกาสจะแวะดูให้ครับ

อีกอย่างถ้าในปี 2517 ยังไม่รื้อเส้นทางแยกแห่งนี้ ส่องดูภาพถ่ายทางอากาศเก่า อาจจะเห็นอะไรดีๆ ก็ได้นะครับ Very Happy

มีปริศนาอีกอย่างหนึ่งที่ยังแก้ไม่ตก คือ พิกัด กม.ของสถานีนครชุมน์ ปัจจุบันคือ 73.69 นั้น
ไม่ตรงกับแผนที่เก่าๆ ครับ (แผนที่เก่าๆ ระบุตำแหน่งของสถานีอยู่ใกล้กับฝั่งเหนือของสะพานเหล็กคู่ครับ Rolling Eyes

)
นอกจากนี้ ในโผบัญชีสถานีปี 2464 ยังระบุว่าสถานีนครชุมน์ อยู่ที่ กม. 73+490 ซะอีกครับ
หรือว่ามีการย้ายสถานีนครชุมน์จากฝั่งเหนือของทางแยก ลงมาอยู่ฝั่งใต้ของทางแยกครับ
(ถ้าย้ายจริง คงย้ายก่อนปี 2471 แน่ๆ ครับ เพราะพิกัดในแผนที่ทางรถไฟหลวงแห่งกรุงสยาม จากกรุงเทพฯ-พัทลุง-กันตัง ที่ระฤกในการเสด็จพระราชดำเนิรเลียบมณฑลภูเก็ต พระพุทธศักราช ๒๔๗๑ ระบุตำแหน่งสถานีนครชุมน์อยู่ที่ กม.73+704 ครับ)

อ้อ ในโผบัญชีปี 2495 สถานีนครชุมน์มีลักษณะพิเศษคือ ไม่มีรางหลีก มีแต่รางตัน ซึ่งคงหมายถึงทางแยกแห่งนี้นั่นเองครับ

Mongwin · Posted: 10/02/2009 1:48 pm Post subject:

พิกัดในแผนที่ทางรถไฟหลวงแห่งกรุงสยาม จากกรุงเทพฯ-พัทลุง-กันตัง ที่ระฤกในการเสด็จพระราชดำเนิรเลียบมณฑลภูเก็ต พระพุทธศักราช ๒๔๗๑ ระบุตำแหน่งสถานีนครชุมน์อยู่ที่ กม.73+704 ครับ

แผนที่ชุด L7017 ระวาง 4936 I (อำเภอบ้านโป่ง) จัดทำโดยวิธีโฟโตแกรมเมตรีจากรูปถ่ายทางอากาศที่ถ่ายเมื่อ ธ.ค. 2534 ข้อมูลล่าสุดปี 2536
สิ่งที่น่าสังเกตคือ ที่ตำแหน่งอาคารสถานีนครชุมน์ในปัจจุบัน
มีการฝังหมุดหลักฐานแนวระดับไว้ด้วย (BM = Bench mark = หมุดระดับ)
แต่เครื่องหมายสถานีรถไฟที่เป็นขีดหนาบนรางรถไฟ กลับไปอยู่ทางทิศเหนือ
บริเวณประแจเข้ารางหลีกด้านเหนือในปัจจุบัน Question

Nakhonlampang · Posted: 11/02/2009 10:18 am Post subject:

ขอบคุณ อ.เอกมากครับที่หาหลักฐานมาเพิ่มน้ำหนักเรื่องทางแยกที่นครชุมน์นี้ว่าเคยมีอยู่จริง

อย่างที่ผมเรียนไว้ตั้งแต่ข้างต้นแล้วว่าข้อมูลเบื้องต้นที่ผมได้มามีไม่ถึง 1 บรรทัด อาศัยว่าเป็นข้อมูลจากวิทยานิพนธ์ที่ผู้จัดทำเป็นพนักงานของการรถไฟฯ เอง ก็เลยให้เครดิตความน่าเชื่อถือได้บ้าง พอได้ภาพถ่ายดาวเทียมมาประกอบจึงได้เส้นทางต้องสงสัยมาสนับสนุนข้อมูลซึ่งก็เป็นการคาดเดาของตัวผมเอง และจากการลงสำรวจพื้นที่ก็ได้คำบอกเล่าจากชาวบ้านในพื้นที่มายืนยันการมีทางรถไฟสายแยกนี้มาประกอบ แต่นั่นก็ยังเป็นเพียงคำพูด การได้หลักฐานเป็นแผนที่เก่ามาประกอบจึงเป็นหลักฐานสำคัญที่ช่วยให้ข้อสรุปในเรื่องนี้ชัดเจนยิ่งขึ้นครับ

สำหรับเรื่องการขนทรายนั้น ผมเองก็เพิ่งทราบจากปากคำของชาวบ้านในพื้นในวันที่ไปสำรวจนั่นเอง จากการสอบถามคุณป้าที่ให้ข้อมูลในรอบหลังว่าใครเป็นผู้ดำเนินการนั้น คุณป้าแกบอกว่าเป็นของหลวง ซึงก็คงเป็นความเข้าใจของแกเอง เนื่องจากมีทางรถไฟเข้ามาขนทรายไป ซึ่งถ้าผมจะตีความจากคำตอบนี้แล้ว ก็น่าจะสรุปได้ว่าไม่ใช่เป็นการดำเนินกิจการของผู้ประกอบการในพื้นที่แน่ เพียงแต่ว่าทรายที่ดูดไปนั้นจะถูกนำไปใช้ในกิจการของรถไฟ หรือว่าใช้ในกิจการของเอกชนอื่นแล้วว่าจ้างให้การรถไฟขนไป แล้วกิจการที่น่าสงสัยก็คือกิจการปูนซิเมนต์ เพราะเป็นกิจการที่มีการสร้างทางรถไฟสายแยกไปยังแหล่งวัตถุดิบมากมายหลายแห่ง และข้อมูลจากวิทยานิพนธ์ฉบับเดียวกันกับที่เป็นต้นเรื่องของการสำรวจครั้งนี้ยังกล่าวถึงอุตสาหกรรมปูนซิเมนต์ซึ่งระบุว่าแหล่งทรายที่ใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตปูนซิเมนต์มาจากแม่น้ำเจ้าพระยากับแม่น้ำแม่กลอง เพียงแต่ไม่ได้ชี้ชัดลงไปว่านำทรายมาจากจุดไหนบ้าง ซึ่งถ้าจะหาคำตอบจริงๆก็คงต้องสืบหาข้อมูลกันต่อไปครับ

Mongwin · Posted: 17/03/2009 9:03 pm Post subject:

ขอบคุณพี่หนุ่มเช่นกันครับที่จุดประกายการศึกษาค้นคว้าประวัติศาสตร์รถไฟสายใต้
ที่เคยเต็มไปด้วยทางแยกต่างๆ มากมายครับ
ช่วงเดือนกว่าๆ ที่ผ่านมา
ผมได้อาศัยเวลาว่างค้นคว้าหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับแยกที่นครชุมน์ แต่ก็ไม่ประสบผลสำเร็จครับ มีข้อมูลหลักฐานในรูปเอกสารน้อยมาก
เนื่องจากเป็นสถานีที่ตั้งอยู่นอกเขตสุขาภิบาลหรือเทศบาล
จึงหาแผนที่เก่าๆ ไม่ได้เลยครับ

นอกจากนี้แผนที่ทหาร ชุด L7017 มาตราส่วน 1:50,000 ระวาง 4936I
ซึ่งครอบคลุมพื้นที่บริเวณนี้ และผลิตด้วยวิธีโฟโตแกรมเมตรี (แปลภาพถ่ายทางอากาศ)
ในปี พ.ศ.2512 ซึ่งหอสมุดปรีดี พนมยงค์เคยมีอยู่ ตอนนี้ก็หายังไม่เจอครับ Sad

(ที่กรมแผนที่ทหารเองก็ไม่มีแล้ว)

ภาพถ่ายทางอากาศ ปี 2510-2513 ตามโครงการ VAP61 ฟิล์มก็อยู่ในสภาพชำรุด
ไม่สามารถมองเห็นเส้นทางรถไฟบริเวณนี้ได้ครับ

ล่าสุด ผมก็เลยจัดหาภาพถ่ายทางอากาศปี 2517 มาดูเช่นเคยครับ แม้จะเป็นช่วงเวลาที่พี่หนุ่มบอกว่ายกเลิกเส้นทางไปนานแล้ว แต่ก็อาจจะพบหลักฐานอะไรน่าสนใจครับ
มาติดตามชมกันครับ Very Happy

Mongwin · Posted: 17/03/2009 9:15 pm Post subject:

ภาพถ่ายทางอากาศบริเวณนครชุมน์ ที่ยังพอหลงเหลือให้ศึกษาได้
คือภาพถ่ายทางอากาศโครงการ น.ส.3 ปี 2517 ครับ มาตราส่วน 1:15,000
เป็นภาพจากฟิล์มม้วนที่ M133A ภาพที่ 251
โปรดสังเกตว่าฟิล์มอยู่ในสภาพชำรุด ภาพเป็นดวงๆ ครับ Sad

(โดยเฉพาะในแม่น้ำแม่กลอง จะเห็นความชำรุดอย่างชัดเจน)

Click on the image for full size

Mongwin · Posted: 17/03/2009 9:31 pm Post subject:

มาดูภาพขยายบริเวณย่านสถานีนครชุมน์
ภาพนี้ถ่ายเมื่อวันที่ 10 ก.พ. 2517 ช่วงเช้าครับ
พบสิ่งที่น่าแปลกใจครับ
คือ จากภาพจะเห็นอาคารสถานีนครชุมน์อยู่ฝั่งรางประธาน ด้านซ้ายมือเมื่อมุ่งหน้าเข้ากรุงเทพ
และมีรางหลีก 1 รางครับ
ต่างจากในปัจจุบันซึ่งราง 1 กลายเป็นรางหลีกไปแล้ว Exclamation

เป็นหลักฐานสนับสนุนการสำรวจของพี่หนุ่ม เรื่องรางหลีกปัจจุบันคือแนวรางประธานเก่าครับ Very Happy