การป้องกันเหตุอันตราย ณ ทางผ่านเสมอระดับทางรถไฟ

[alderwood]

ที่มา: หนังสือที่ระลึก วันคล้ายวันสถาปนากิจการรถไฟครบรอบ ๗๒ ปี พิมพ์เมื่อ มีนาคม ๒๕๑๓, หน้า ๑๙๙ - ๒๐๔


อุบัติเหตุรถไฟชนกับรถยนต์ ณ ทางผ่านเสมอระดับทางรถไฟแต่ละครั้ง ทำให้ต้องสูญเสียชีวิตและทรัพย์สิน และมีผลสะท้อนไปทำความเดือดร้อนให้แก่ครอบครัวของผู้สูญเสียชีวิตอีกด้วย ดังนั้นการรถไฟแห่งประเทศไทยมิได้นิ่งนอนใจ ได้พยายามหาทางป้องกันอุบัติเหตุ ณ ทางผ่านเสมอระดับทางรถไฟอยู่เสมอมา แต่ที่จะให้ได้ผลสมบูรณ์นั้น จำเป็นจะต้องอาศัยสิ่งประกอบเหล่านี้
๑. วินัยของผู้ใช้ยวดยานบนทางท้องถนน
๒. วินัยของผู้ใช้ยวดยานทางรถไฟ
๓. ความร่วมมือระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น เทศบาล กรมทางหลวงเป็นต้น
วินัยของผู้ใช้ยวดยานในข้อ ๑ และ ๒ หมายถึงผู้ใช้ยวดยานทางรถไฟจะต้องปฏิบัติตามกฎข้อบังคับของการรถไฟฯ ในขณะเดียวกันผู้ใช้ยวดยานทางท้องถนนก็จะต้องปฏิบัติตามกฎข้อบังคับของเจ้าพนักงานจราจร ทั้งสองฝ่ายจะต้องเคารพต่อสัญญาณต่างๆ เช่นป้ายเครื่องหมายจราจร สัญญาณไฟสีฯ โดยเคร่งครัด

ความร่วมมือจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องข้อ ๓ หมายถึงว่าเป็นหน้าที่ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น เทศบาล กรมทางหลวง สุขาภิบาล เป็นต้น คอยสอดส่องและพิจารณาว่า ทางใดสมควรติดตั้งเครื่องป้องกันเหตุอันตราย จัดสรรงบประมาณประจำปีเตรียมไว้เพื่อการนี้ ส่วนวิธีพิจารณาว่าจะใช้เครื่องป้องกันแบบใด ชนิดใด การรถไฟฯถือหลักดังต่อไปนี้

พิจารณาลักษณะของทางผ่านเสมอระดับ
๑. ระยะที่ผู้ใช้ยวดยานทางท้องถนนและทางรถไฟจะมองเห็นกันได้
๒. สภาพของถนนและทางรถไฟ ก่อนถึงจุดตัดของทางผ่านฯ มีลักษณะอย่างไร เช่น ทางขึ้น ทางลง ทางโค้ง
๓. สภาพของทางผ่านมีลักษณะอย่างไร เช่น เสมอระดับถนนหรือสูงกว่ามากน้อยเท่าไร เป็นทางผ่านไม้หรือคอนกรีต เป็นต้น
๔. พิกัดความเร็วของยวดยานทั้งสองด้าน ก่อนถึงจุดตัดของทางผ่าน
๕. ความหนาแน่นของยวดยานทั้งสองด้าน
๖. สถิติอุบัติเหตุในรอบปีที่ผ่านมา
_________________
รักรถไฟมั่นใจโคปเตอร์ || Railway Racing Team || Korat Spotter

[alderwood]

ทั้ง ๖ ข้อดังกล่าว นี้เป็นหลักใหญ่ในการพิจารณาว่าจะใช้เครื่องป้องกันอุบัติเหตุชนิดใดใน ๔ ประเภทที่มีใช้อยู่ในการรถไฟคือ

๑. ปักแต่ป้ายเครื่องหมายจราจรประเภทให้ระวังอันตราย


๒. เครื่องสัญญาณไฟวาบและระฆังอัตโนมัติ

๓. เครื่องกั้นถนนชนิดปิดครึ่งถนนทำงานโดยอัตโนมัติ


๔. เครื่องกั้นถนนชนิดปิดครึ่งหรือเต็มถนน ทำงานโดยใช้พนักงานปิดเปิด


ในการพิจารณาขั้นแรกว่าจะใช้เครื่องป้องกันชนิดใดจึงจะเหมาะสมกับทางผ่านหนึ่งๆ ควรจะยึดถือความหนาแน่นของยวดยานทั้ง ๒ ด้านเป็นหลักพิจารณาดังนี้

สมมุติให้ A = จำนวนยวดยานทางท้องถนนในรอบ ๒๔ ชั่วโมง
R = จำนวนยวดยานทางรถไฟในรอบ ๒๔ ชั่วโมง
M = Traffic Moment = A x R

ก. ถ้า M ต่ำกว่า ๑๐,๐๐๐ ภูมิประเทศดี มองเห็นกันในระยะพอสมควร อยู่ในที่ราบ ปักแต่ป้ายเครื่องหมายจราจรประเภทให้ระวังอันตราย

ข. ถ้า M อยู่ระหว่าง ๑๐,๐๐๐ ถึง ๔๐,๐๐๐ บริเวณนั้นมีกำลังไฟฟ้าใช้ ควรจะติดตั้งสัญญาณไฟวาบพร้อมระฆังอัตโนมัติ

ค. ถ้า M อยู่ระหว่าง ๔๐,๐๐๐ ถึง ๑๐๐,๐๐๐ บริเวณนั้นมีกำลังไฟฟ้าใช้ควรจะติดตั้งเครื่องกั้นถนนชนิดปิดครึ่งถนน ทำงานอัตโนมัติ และติดตั้งสัญญาณไฟวาบพร้อมระฆังอัตโนมัติควบคู่ไปด้วย

ง. ถ้า M สูงกว่า ๑๐๐,๐๐๐ ควรจะต้องใช้เครื่องกั้นถนนชนิดปิดครึ่งหรือเต็มถนน ทำงานโดยใช้พนักงานปิดเปิด และถ้าติดตั้งสัญญาณไฟวาบพร้อมระฆังอัตโนมัติด้วย จะได้ผลดียิ่งขึ้น

เมื่อพิจารณาความหนาแน่นของยวดยานทั้ง ๒ ด้านได้แล้ว ก็ควรจะพิจารณาต่อไปถึงลักษณะของทางผ่านฯนั้น ดังที่ได้ชี้แจงมาแล้วอีก ๕ ข้อ ว่าควรจะเพิ่มหรือลดมาตรการอย่างไรโดยถือหลักเพิ่มความปลอดภัยและประหยัดเท่าที่จะทำได้

ตัวอย่างเช่น ที่ทางผ่านแห่งหนึ่งทำการตรวจสอบและคำนวณได้ว่าความหนาแน่นของยวดยานทั้ง ๒ ข้าง M = ๘๐,๐๐๐ บริเวณนั้นมีไฟฟ้าใช้ ดังนั้นควรจะติดตั้งเครื่องกั้นถนนชนิดปิดครึ่งถนน โดยทำงานอัตโนมัติ ประกอบด้วยสัญญาณไฟวาบ เพื่อประหยัดค่าจ้างพนักงานปิดเปิด แต่เมื่อได้พิจารณาลักษณะของทางผ่านฯแล้วพบว่า ทางถนนด้านหนึ่งก่อนที่จะมาถึงจุดตัดของทางผ่านเป็นทางลาดลดลงมาจากสะพาน และยังมีอาคารบ้านเรือนปลูกบังทัศนะวิสัย ระหว่างผู้ใช้ยวดยานทั้ง ๒ ด้าน ทำให้เห็นกันได้ในระยะไม่พอกับที่จะลงห้ามล้อได้ทันท่วงที ดังนั้น เพื่อความปลอดภัยควรจะต้องใช้เครื่องกั้นถนนชนิดมีพนักงานปิดเปิด
_________________
รักรถไฟมั่นใจโคปเตอร์ || Railway Racing Team || Korat Spotter

[alderwood]

ดังกล่าวแล้ว การป้องกันอุบัติเหตุ ณ ทางลักผ่านเสมอระดับทางรถไฟจะได้ผลสมบูรณ์ก็ต่อเมื่อ ผู้ใช้ยวดยานทั้ง ๒ ด้านมีวินัยดี จึงขอคัดประกาศเจ้าพนักงานจราจร เรื่องการใช้เครื่องหมายจราจรและการปฏิบัติตามความหมายของเครื่องหมายจราจร เฉพาะที่เกี่ยวข้องกับทางผ่านเสมอระดับทางรถไฟดังนี้


เครื่องหมาย “ระวังรถไฟ” หมายความว่าทางข้างหน้ามีทางรถไฟตัดผ่านและไม่มีเครื่องกั้นทาง ก่อนที่จะขับรถผ่านเครื่องหมายนี้ ให้ขับรถให้ช้าลงให้มาก และสังเกตดูรถไฟทั้งทางขวาและซ้าย ถ้ามีขบวนรถไฟกำลังจะผ่านมา ให้หยุดให้ห่างจากทางรถไฟอย่างน้อย ๕ เมตร แล้วรอคอยจนกว่าขบวนรถไฟนั้นผ่านไปพ้น และปลอดภัยแล้วจึงเคลื่อนรถต่อไปให้ ห้ามมิให้ขับตัดหน้าขบวนรถไฟในระยะที่อาจเกิดอันตรายได้เป็นอันขาด


เครื่องหมาย “ทางข้ามทางรถไฟมีเครื่องกั้น” หมายความว่าทางข้างหน้ามีทางรถไฟตัดผ่าน และมีรั้วหรือเครื่องกั้นกีดขวางกั้นทาง ก่อนที่จะขับรถผ่านเครื่องหมายนี้ ให้ขับรถให้ช้าลงและพร้อมที่จะหยุดเมื่อมีเสียงสัญญาณของเจ้าหน้าที่รถไฟดังขึ้น หรือเจ้าหน้าที่รถไฟได้กั้นทางหรือมีเครื่องกั้นทางของการรถไฟฯปิดกั้น ในกรณีที่หยุดรถโดยมีการกั้นทางดังกล่าวแล้วในวรรคต้น เมื่อเจ้าหน้าที่รถไฟเปิดทางแล้วจึงขับรถผ่านทางรถไฟไปได้

จำนวนทางผ่านเสมอระดับทางรถไฟทั่วประเทศ ปัจจุบันนี้มีประมาณ ๑,๔๕๑ แห่ง ได้ติดตั้งเครื่องกั้นถนนหรือสัญญาณไฟวาบเสร็จแล้ว ๕๘ แห่ง ใช้แผงเข็น ๒๑ แห่ง ในปี ๒๕๑๓ จะติดตั้งอีก ๘ แห่ง อยู่ในระหว่างการพิจารณาระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องว่าจะติดตั้งอีก ๗๕ แห่ง จะเห็นว่าตัวเลขระหว่างทางผ่านที่มีเครื่องกั้นและไม่มีเครื่องกั้นแตกต่างกันมาก ทั้งนี้ก็เพราะติดขัดเรื่องงบประมาณเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายในการติดตั้ง ซึ่งเรื่องงบประมาณเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายในการติดตั้งเครื่องป้องกันอุบัติเหตุ ณ ทางผ่านฯนี้ การรถไฟฯปฏิบัติตามนัยแห่งหนังสือสำนักงบประมาณที่ ๕๙๓๒/๒๕๐๖ ลงวันที่ ๓ กันยายน ๒๕๐๖ และมติที่ประชุมกระทรวงมหาดไทยเมื่อวันที่ ๗ พฤษภาคม ๒๔๙๖ ดังสำเนาข้อความดังต่อไปนี้
_________________
รักรถไฟมั่นใจโคปเตอร์ || Railway Racing Team || Korat Spotter

[alderwood]

(สำเนา)
ที่ ๕๙๓๒/๒๕๐๖
สำนักงบประมาณ

๓ กันยายน ๒๕๐๖

เรื่อง การสร้างเครื่องกั้นถนนผ่านทางรถไฟ
เรียน ผู้ว่าการรถไฟแห่งประเทศไทย
อ้างถึง หนังสือการรถไฟที่ ๑/๕๗๕๐/๒๕๐๖ ลงวันที่ ๑๔ สิงหาคม ๒๕๐๖

ตามหนังสือที่อ้างถึง ขอให้สำนักงบประมาณพิจารณาเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างเปลี่ยนแปลงเครื่องกั้นถนนผ่านทางรถไฟที่สะพานเสาวนีย์ และสะพานอุภัยเจษฎทิศ ซึ่งมีอยู่แล้วให้ยาวขึ้นเพื่อให้พอกับความกว้างของถนนที่ขยายออกไปว่า ควรให้เทศบาลหรือการรถไฟเป็นผู้ออกค่าใช้จ่าย และควรอนุโลมปฏิบัติในการตั้งงบประมาณเช่นเดียวกับค่าใช้จ่ายในการปรับปรุงและบำรุงรักษาทางผ่านทางรถไฟ ที่สำนักงบประมาณเคยแจ้งให้ถือเป็นหลักปฏิบัติอยู่ในขณะนี้ได้หรือไม่นั้น

สำนักงบประมาณพิจารณาแล้วเห็นว่า การก่อสร้างถนนที่ผ่านทางรถไฟนั้น เทศบาลควรเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายโดยอนุโลมปฏิบัติในการขอตั้งงบประมาณเช่นเดียวกับค่าใช้จ่ายในการปรับปรุงและบำรุงรักษาทางผ่านทางรถไฟ ตามหนังสือสำนักงบประมาณที่ ๗๒๙๘/๒๕๐๕ ลงวันที่ ๑๒ ธันวาคม ๒๕๐๕ ทุกประการ และให้ถือปฏิบัติสำหรับค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างปรับปรุงเครื่องกั้นถนนผ่านทางรถไฟที่จะเกิดขึ้นในโอกาสต่อไปด้วย

จึงเรียนมาเพื่อทราบ และเป็นแนวทางปฏิบัติต่อไป


ขอแสดงความนับถืออย่างสูง

(ลงนาม) สิริ ปกาสิต

(นายสิริ ปกาสิต)

ผู้อำนวนการสำนักงบประมาณ


กองงบประมาณฝ่ายรัฐวิสาหกิจ
_________________
รักรถไฟมั่นใจโคปเตอร์ || Railway Racing Team || Korat Spotter

[alderwood]

(สำเนา)
การประชุม ที่ ห้องปลัดกระทรวงมหาดไทย
วันที่ ๗ พฤษภาคม ๒๔๙๖ เวลา ๑๐.๑๕ น.
เรื่อง ป้ายให้รถหยุด ณ ที่ทางผ่านทางรถไฟ

ลำดับที่ ๑ พระยารามราชภักดี ผู้แทนหน่วยราชการ ปลัดกระทรวงมหาดไทย
ลำดับที่ ๒ หลวงวิเทตยนตรกิจ ผู้แทนหน่วยราชการ ผู้แทนการรถไฟฯ
ลำดับที่ ๓ นายพัฒน์ พินทุโยธิน ผู้แทนหน่วยราชการ ผู้แทนกรมมหาดไทย
ลำดับที่ ๔ พ.ต.อ.จง วีระยุทธ์ ผู้แทนหน่วยราชการ ผู้แทนกรมตำรวจ
หมายเหตุ ผู้ที่ไม่ได้มาประชุมคือ ผู้แทนกรมทางหลวงแผ่นดิน ผู้แทนกรมโยธาเทศบาล

มติที่ประชุม
๑. ทางกฎหมาย ให้พิจารณาแก้ไขพรบ.จราจรทางบกให้มีบทบังคับรถ หรือล้อเลื่อนที่ผ่านข้ามทางรถไฟให้หยุด เมื่อก่อนถึงทางรถไฟ ต่อเมื่อเห็นว่าปลอดภัยโดยไม่มีรถไฟผ่านมาทั้งทางขวาและซ้ายแล้ว จึงให้แล่นรถหรือล้อเลื่อนนั้นข้ามทางรถไฟไปได้

๒. ทางปฏิบัติเกี่ยวกับป้ายสัญญาณให้รถหยุด การทำป้ายสัญญาณนี้ ถ้าที่ใดทางรถไฟทำไปตัดผ่านทางหลวง ให้การรถไฟฯออกค่าใช้จ่ายและจัดทำ ถ้าที่ใดทางรถไฟมีอยู่ก่อน ต่อมาทางหลวงทำไปตัดทางรถไฟ ก็เป็นหน้าที่ของหน่วยราชการที่ควบคุทางหลวงนั้นออกค่าใช้จ่ายและการจัดทำ ซึ่งเป็นหน้าที่กรมโยธาเทศบาล หรือกรมทางหลวงแผ่นดิน หรือเทศบาล แล้วแต่กรณี

อนึ่ง ได้ตกลงกันให้ทางรถไฟฯจัดทำบัญชีสถานที่ที่ทางรถไฟตัดผ่านทางหลวง รวมทั้งที่ทางหลวงตัดผ่านทางรถไฟทั่วราชอาณาจักร ส่งกระทรวงมหาดไทย โดยมีหมายเหตุให้รู้ว่าที่ใดอยู่ในหน้าที่การรถไฟฯจะต้องจัดทำป้ายสัญญาณ นอกนั้นจะเป็นทางหลวงจังหวัด ทางหลวงแผ่นดิน หรือทางของเทศบาลจัดทำ ก็เป็นหน้าที่กระทรวงมหาดไทยจะติดต่อตกลงกับหน่วยราชการที่ควบคุมทางหลวงนั้นเพื่อให้จัดทำ

(ลงนาม) พ.ต.อ.จ. วีระยุทธ์ ผู้จดบันทึก
สำเนาถูกต้อง
(ลงนาม) ว่าที่ ร.ต.ท.สุจินต์ สุรชาติ
แทน หนผ.กฎหมาย วช.

ขอสรุปในตอนท้ายนี้ว่า ความปลอดภัย การป้องกันการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนผู้ใช้ถนนและรถไฟอันเกิดจากอุบัติเหตุ ณ ทางผ่านเสมอระดับทางรถไฟ จะได้ผลสมบูรณ์ก็ต่อเมื่อ
๑. ผู้ใช้ยวดยานท้องถนนมีวินัยดี
๒. ผู้ใช้ยวดยานทางรถไฟมีวินัยดี
๓. หน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ความร่วมมือกันด้วยดี


รูปประกอบจาก พี่หนุ่มและพี่เต้ยครับ
_________________
รักรถไฟมั่นใจโคปเตอร์ || Railway Racing Team || Korat Spotter

[Dahlia]

ถ้าจะพูดถึงเรื่องอุบัติเหตุทางรถยนต์ที่ต้องเกี่ยวข้องกับรถไฟ ก็คงต้องย้อนไปถึงเรื่องวินัยจราจรในบ้านเรา

ปริมาณรถยนต์ในท้องถนนมากขึ้น แต่วินัยจราจรของคนขับกลับน้อยลง บางคนแทบไม่มี ไม่มีความรับผิดชอบต่อผู้โดยสาร ไม่มีความรับผิดชอบต่อชีวิตของลูกเมียที่นั่งมาด้วย
การไม่เคารพกฎจราจร ไม่มีมายาทในการขับรถ เป็นเรื่องที่เห็นได้ชัดตามท้องถนน ข้อนี้แก้ลำบากจริงๆครับ

จะว่าไปแล้ว ปัญหาวินัยของผู้ขับขี่รถยนต์ ดูจะเป็นปัญหาแรกๆ สำหรับอุบัติเหตุที่เกิดบนทางผ่านเสมอระดับรางรถไฟ
การไม่เคารพกฎจราจร การชะล่าใจ การอยากวัดดวง ความคึกคะนอง ความเร่งรีบ(ซึ่งไม่รู้จะรีบอะไรนักหนา) ฯลฯ ล้วนเป็นปัญหามาจากผู้ขับขี่รถยนต์ทั้งสิ้น
แม้แต่การอ้างว่าไม่ชำนาญเส้นทางก็ตาม ตราบใดที่ผู้ขับขี่รถยนต์ใช้ความระมัดระวัง มีสติ สังเกตุป้ายบอกทางหรือป้ายเตือนต่างๆ อุบัติเหตุก็จะไม่มีทางเกิด
เว้นแต่จะเป็นเพราะเหตุสุดวิสัยจริงๆ อันนั้นก็คงต้องเข้าใจ ว่าไม่มีใครอยากให้เกิดเหตุอันตรายขึ้น

[tong_sanam]

ผมมว่าอยู่ที่ตัวคนมากที่สุดเลย คนเราขาดวินัยจราจร ต่อให้ทำเครื่องหมายหรือสิ่งป้องกันมามากมายเท่าใด แต่ถ้าคนมันจะฝืนข้ามเพื่อความเห็นแก่ตัวเข้าว่า ก็มักจะเกิดอุบัติเหตุให้เห็นประจำ เคยนึกเหมือนกันว่า จะถ่ายภาพตอนไอ้พวกที่ "แหกเครื่องกั้น" โดนรถไฟชน เก็บเอาไว้แล้วปริ้นท์ภาพใหญ่ๆ มอบให้พี่ พ. เครื่องกั้น กม. 116 เอาไปปักก่อนเข้าทางตัด เพราะเห็นบ่อยเหลือเกินประเภทที่ว่า เครื่องกั้นลงแล้ว รถไฟมาใกล้ถึงแล้ว แต่พวกดันขับมอเตอร์ไซค์ลัดเลาะจนข้ามได้ หวาดเสียวแทน
_________________


"ที่นี่สถานีชุมทางสนามชัยเขต
ท่านที่จะเดินทางไป จันทบุรี ตราด
โปรดข้ามไปรอการโดยสารในชานชาลาที่ 2"

[rodfaithai]

ถ้าจำไม่ผิด เรื่องที่เกี่ยวข้องกันนี้ ดูเหมือนมีประกาศในราชกิจจานุเบกษา ในปี 2547 ครับ ผมเคยเอามาให้ดาวน์โหลดกันหนหนึ่งแล้ว ที่เกี่ยวกับการลดอุบัติเหตุบริเวณทางตัดผ่านระดับพื้นเป็นเอกสารที่ คณะกรรมการจัดระบบการจราจรทางบกเสนอต่อ ครม และ ครมเห็นชอบ จึงประกาศใช้ครับ

ที่มาค่อนข้างยืดยาวกว่าจะได้มีข้อสรุปออกมาเป็นมาตรฐาน/ข้อกำหนด มีการตั้งคณะทำงานขึ้นหลายคณะ น่าจะตั้งแต่ในสมัยรัฐบาลชวน

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

กระทู้ที่เกี่ยวข้อง

เกณฑ์การพิจารณาติดตั้ง เครื่องกั้นถนนบริเวณทางตัดรถไฟ
http://portal.rotfaithai.com/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&p=5603#5603

[Clip] สายสุพรรณบุรีครับ
http://portal.rotfaithai.com/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=1023&postdays=0&postorder=asc&start=0

[GEA_4525]

มันอยู่ที่จิตสำนึกของคน ถ้าคนเรายังไม่มีจิตสำนึกในส่วนนี้ ก็ทำอะไรๆได้ยาก แม้จะมีกฏหมายเด็ดขาดก็ตามที แต่ถ้ากฏหมายไม่ศักดิ์สิทธ์ ก็เหมือนแผ่นกระดาษชำระแผ่นหนึงเท่านั้นเอง
_________________

[rodfaithai]

จัดให้อีกครั้งครับ

P2B4 คู่มือการจัดการบริเวณทางตัดผ่านทางรถไฟ (33499 KB)

https://www.yousendit.com/transfer.php?action=batch_download&batch_id=MnFnK3BIQVMyWGVGa1E9PQ

P3B3 คู่มือการปรับปรุงแก้ไขจุดอันตรายบริเวณจุดตัดทางรถไฟ (3574 KB)

http://www.yousendit.com/transfer.php?action=batch_download&batch_id=MnFnK3BHSytEa1YzZUE9PQ