รถไฟในแบบเรียนภาษาไทย

[tuie]

ในฐานะที่เป็นเด็กรุ่นแรกที่ได้เรียนแบบเรียนภาษาไทย(ขึ้น ป.๑ ปี ๒๕๒๑) ซึ่งมี มานี ชูใจ ปิติ มานะ วีระฯลฯ ขอส่งภาพสแกนจากแบบเรียนดังกล่าวมาร่วมรำลึกความหลังอีกครั้งนะครับ

-------------------------------------------------------------------------

คนรุ่นเดียวกับมานี ชูใจ ปิติฯลฯ ขอรำลึกถึงความหลังเพิ่มเติมหน่อยนะครับ ค้นหาหนังสือเรียนภาษาไทยสมัยประถมที่เก็บไว้ ในที่สุดก็เจอแล้วครับ เล่มที่มานี มานะ นั่งรถไฟไปเที่ยวกรุงเทพอยู่ในหนังสือเรียนภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๒ เล่ม ๑ หน้าปกหนังสือตามภาพนี้ครับ



เด็กผู้ชายในหน้าปก คือ มานะ(พี่ชาย) เด็กผู้หญิง คือ มานี(น้องสาว) ครับ

ภาพประกอบตอนที่มานะ มานี นั่งรถไฟไปกรุงเทพพร้อมกับคุณพ่อ คุณแม่ อยู่ในหน้าที่ ๔๕ ของหนังสือเล่มดังกล่าวครับ



จำได้ว่าต้องอธิบายให้เพื่อนๆที่ไม่เคยนั่งรถไฟฟังเสียยกใหญ่ทั้งๆที่ตอนนั้นผมก็ยังเป็นเด็ก ป.๒ ว่า รถไฟโดยสารนั้นมีหลายแบบ อย่างในภาพประกอบนั้น คือ รถชั้นสาม รถที่นั่งสบายกว่านี้ เช่น รถชั้นหนึ่งแอร์ รถนอนชั้นสอง ก็มีโดยเฉพาะสองอย่างหลังนี่มีบันไดให้ปีนไปนอนข้างบนด้วยฯลฯ (ตอนนั้นยังไม่รู้จักตัวย่อ บนอ.ป. บนท. บชส.)

อ่านๆดูเนื้อหาในบทนี้บางตอนก็ออกจะประเมินความรอบรู้ของเด็กไทย ชั้น ป.๒ ต่ำไปหน่อย เช่น

“มานียืนที่หน้าต่างมองออกไปเห็นเหมือนแผ่นดินวิ่ง จึงบอกพ่อ พ่อบอกว่าแผ่นดินไม่ได้วิ่ง แต่เป็นเพราะรถไฟกำลังแล่นฯลฯ”

จำได้ว่าสมัยนั้นผมอ่านถึงตอนนี้แล้วยังนึกตลกเลยครับ ในฐานะตัวแทนของเด็ก ป.๒ ปีการศึกษา ๒๕๒๒ ขอบ่นถึงเรื่องนี้ว่า มีอย่างที่ไหน มานีคิดไปได้ว่า “แผ่นดินวิ่ง” ก็อย่างน้อยตอนจะขึ้นรถที่สถานีมานีก็น่าจะเห็นล้อรถไฟตอนเคลื่อนขบวนมาจอดอยู่บ้าง ถึงจะไม่ได้ชอบรถไฟเป็นพิเศษก็ตามทีเถอะครับ ผมยังนึกต่อไปอีกว่า ถ้าตั้งคำถามแบบนี้กับคุณพ่อ คุณแม่ของผม สงสัยจะโดนดุก่อนท่านจะตอบเป็นแน่ เพราะแสดงให้เห็นว่าเป็นเด็กไม่รู้จักสังเกต และใช้เหตุผล ความคิดอย่างเพียงพอก่อนจะตั้งคำถามเลย

ชักจะนอกเรื่องอีกแล้ว เอาเป็นว่าผมขอเดาว่าบรรดาเด็กบ้ารถไฟ ซึ่งต่อมาเติบโตเป็นผู้ใหญ่และเป็นสมาชิกเวบเรานี้ น่าจะชอบหนังสือเรียนตอนดังกล่าวเช่นเดียวกับผมนะครับ

[nathapong]

[black_express]

คือว่า...เปรียบหนังสือเรียนเป็นรุ่นนะครับ ป๋า... แต่มีบางเล่มเท่านั้นที่กล่าวถึงเรื่องรถไฟ คืนนี้ ขอกลับไปค้นดูก่อนครับ

ครูคำหมาน คนไค เคยเอ่ยถึงหนังสือชุดสุดา คาวี มานะ ธิดา ว่า เป็นแนวคิดของนักวิชาการช่วงนั้นที่ต้องการให้เด็กไทยหัดอ่านตัวหนังสือเป็นคำๆ ไม่ต้องสะกดด้วยพยัญชนะ สระ วรรณยุกต์ตามลำดับ ซึ่งล่าช้า จึงได้มีหนังสือเรียนตามรูปแบบดังกล่าว พิมพ์สอดสีด้วยกระดาษอย่างดี จากโรงพิมพ์ในประเทศญี่ปุ่น มาให้เด็กนักเรียนชั้นประถมตอนต้นได้หัดอ่านกัน

ปัญหาก็เกิดขึ้นสิครับ เพราะราคาค่างวดหนังสือแพงกว่าเดิมหลายเท่า และหาซื้อได้ลำบากและได้รับการคัดค้านจากวงการครูประชาบาลทั่วประเทศ เกี่ยวกับหนังสือเรียนชุดนี้ จนในที่สุดได้เปลี่ยนแปลงเป็นหนังสือหัดอ่านชุด ตาดี มือแป ซึ่งมีราคาถูกกว่า

แต่ใช่ว่าหนังสืออ่านในยุคต่อมาจะไม่มีเรื่องราวเกี่ยวกับรถไฟนะครับ จะเป็นหนังสือสังคมศึกษา อ่านเป็นคำๆ สำหรับชั้น ป.2 ชุด " บ้านเมืองของเรา " มีเรื่องราวเกี่ยวกับการคมนาคมขนส่ง และสื่อสาร รถประจำทาง รถไฟ รถแท็กซี่ เรือแท็กซี เรือเมล์ เครื่องบิน ไปรษณีย์โทรเลข โทรศัพท์ เนื้อเรื่องจบในแต่ละบท มีตัวเอกชื่อว่า ฉัน กับ น้อง สมภาพ และจะขึ้นต้นบทเรียนดังนี้

รถ ไฟ

" วู้น...วู้น..." รถ ไฟ มา แล้ว

วัน นี้ ฉัน กับ น้อง สม ภาพ มา ที่ สถานี รถ ไฟ ...

[Mongwin]

[pattharachai]

ได้เรียนเวอร์ชั่น ปิติ มานะ มานี ชูใจ สมคิด ดวงแก้ว วีระ

[Para]

ผมจำได้ว่า บทนี้เป็นบทที่ผมชอบมากเลยครับ ชอบเปิดดูบ่อยๆ

ตา ตามา ตามารถไฟ...
_________________

[jigoong]

อู้หู คิดถึงมากเลยครับ ใครมีภาพอื่นๆ อีก ในแบบเรียน ช่วยนำมาลงด้วยนะครับ ผมคิดถึงมากเลยครับ นั่งเรียนไป ทำไมมันมีความสุขอย่างนี้ เรื่องรถไฟเนี่ย ผมเสียดาย ที่คุณแม่ โละหนังสือสมัยนั้น ไปบริจาคหมดแล้วหล่ะครับ (ไม่แน่ใจว่ายังหลงเหลืออยู่รึเปล่า ตั้งไปค้น )

[palm_gea]

ขอบคุณคุณ Nuntachai มากๆครับที่นำมาให้ชมกัน กำลังคิดถึงอยู่พอดีเลย รุ่นผมเป็นรุ่นแรกที่ได้ใช้แบบเรียนนี้(ปี 2535)...รำลึกความหลัง
_________________

[black_express]

ผมได้ไปค้นดูในหนังสือ แบบเรียนในดวงใจ โดยคุณเอนก นาวิกมูล แล้วครับ

ทางคุณเอนกได้ระบุว่า หนังสือชุด ปัญญา - เรณู แต่งโดยนายกี่ วิทโยลาร ( บางแห่งเขียน วิทโยฬาร ) ให้กับกรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ และนายเหม เวชกร เป็นผู้วาดภาพประกอบ เป็นแบบเรียนประถมศึกษา ชุดอ่านภาษาไทย บันไดก้าวหน้า เริ่มจาก เล่ม 1 ตอนเริ่มอ่าน " ไปโรงเรียน " ตามด้วยชุด " เที่ยวรถไฟ " มี 3 เล่ม แบ่งเป็นตอนต้น ตอนปลาย และตอน " ที่ไร่ลุง " ซึ่งตอนนี้ นายเหม เวชกร ไม่ได้วาดภาพประกอบ

หนังสือชุดปัญญา - เรณู สอนให้เด็กหัดอ่านโดย จำเป็นคำ และเป็นประโยค ( เหมือนจำรูป ) จะมีการเน้นคำและประโยคซ้ำๆ หรือคล้ายๆ กันทั้งเล่ม

นอกจากนั้นยังมีชุดสอนธรรมชาติ " ฝนตกแดดออก " วาดภาพประกอบโดย นายฉันท์ สุวรรณบุณย์ กับ นายบุญชู โกศัลวัฒน์ และตอน " วันตลาดนัด " โดยได้รับการแนะนำเรียบเรียงเนื้อหาจาก Dr. Leary และ Miss Van Arsdale ผู้ชำนาญจาก F.O.A วาดภาพประกอบโดย นายสมชาย พรหมา กับ นายอารี สุทธิพันธ์

สำหรับชุด " ไปโรงเรียน " " เที่ยวรถไฟ " และ " ที่ไร่ลุง " จัดพิมพ์เมื่อปี พ.ศ.2497 เก่าแก่กว่าที่ผมคิดอีกแฮะ

เนื้อเรื่องมีตัวละคร 2 คน คือ ปัญญา ซึ่งเป็นพี่ชาย กับ เรณู น้องสาว ทั้งสองได้เรียนรู้เรื่องโรงเรียน ความเป็นไทย ( ชีวิตชาวนา ชาวไร่ ชาวสวน ธงไตรรงค์ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการไปทำบุญที่วัด )

ต่อมา ปัญญากับเรณูได้ไปเที่ยวทางรถไฟโดยมีจุดหมายที่บ้านลุง และป้า ได้พบกับธรรมนูญซึ่งเป็นเด็กบ้านนอก ไม่รู้หนังสือ จึงช่วยกันสอนให้ธรรมนูญอ่านออกเขียนได้

ถัดจากชุดปัญญา - เรณู ก็มีชุด สุดา - คาวี แต่งโดยนายอภัย จันทวิมล ไม่ปรากฎชื่อผู้วาดภาพประกอบ จัดพิมพ์เมื่อปี พ.ศ.2501 และชุดของมานะ - ธิดา แต่งโดยนางเบญจา แสงมะลิ จัดพิมพ์ติดตามมาอีกด้วย

หนังสือชุดอ่านภาษาไทยทั้งหมดนี้ มีภาพประกอบเป็นภาพสีตลอดทั้งเล่มครับ

.......................

ขอขอบคุณ คุณเอนก นาวิกมูล มา ณ ที่นี้

[Nuntachai]

ต้องขอบคุณชาว RFT ทุกท่านมากนะครับได้ให้ข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อเป็นการสมนาคุณ
ผมก็ได้หาภาพในหนังสือภาษาไทย ให้รำลึกความหลังกันอีกที ไปชมกันเลยครับ



สมัยผมเรียนต้องเล่มนี้ครับ classic ที่สุด (พ.ศ.2526)



เปิดมาต้องเจอแผนที่อันดับแรก



แนะนำตัวละคร... สองพี่น้อง...ลูกสมุน



เหล่าเพื่อนพ้อง












เจ้าแก่กับด็กซน



มานีกินมะม่วงไม่หมดแอบเอาไปทิ้งเลยโดนพ่อดุ



มิตรภาพระหว่างเพื่อน



พูดไม่ออกจริง ๆ ครับ



และสุดท้ายขอลงภาพนี้อีกทีนะครับ เพื่อตอกย้ำว่า พวกเราผูกพันกับรถไฟมาตั้งแต่ไหนแต่ไร
...อืม...พูดไม่ออกครับแฮะ ๆ ...เอาไว้มีอะไรที่น่าสนใจผมจะนำมาฝากนะครับ บุญรักษาครับ