ของเก่า...ไม่เปล่าประโยชน์

[black_express]

จะว่าไปแล้ว ภาพชุดนี้ผมเคยนำมาลงครั้งหนึ่งในยุคเวอร์ชั่นเก่าครับ พอนั่งรถไฟผ่านจังหวัดอุตรดิตถ์แล้ว เลยคิดว่าอยากขุดมาเล่ากันใหม่พอเพลินๆ หรือหากสนใจจริงๆ จะเดินไปสำรวจก็ได้ครับ

ตั้งแต่การรถไฟฯ ได้ก่อสร้างโรงงานซ่อมบำรุงรถจักรและล้อเลื่อน พร้อมทั้งตั้งแขวงรถจักรขึ้นที่จังหวัดอุตรดิตถ์ เป็นต้นมา บรรดารถจักรและล้อเลื่อนต่างๆ ที่ใช้งานตามเส้นทางสายเหนือ ต่างวนเวียนเข้าซ่อมบำรุงที่โรงงานอุตรดิตถ์แห่งนี้ หากมีการซ่อมหนัก จะส่งไปซ่อมยังโรงงานที่มักกะสัน หรือว่า ชำรุดเกินกำลังซ่อมหรือหมดวาระการใช้งาน ก็จะถูกปลดประจำการ ตัดบัญชี และขายทอดตลาดจำหน่ายเป็นเศษเหล็กต่อไป

แม้แต่รถจักรก็เช่นกันครับ โดยเฉพาะรถจักรไอน้ำที่เคยใช้งานอย่างโชกโชนบนเส้นทางสายเหนือ เมื่อหมดอายุใช้งาน ถูกตัดบัญชี ทางแขวงฯ จะนำไปจอดเป็นกลุ่มตรงด้านหลังโรงรถจักร ผมเคยเห็นช่วงเข้าทำงานใหม่ๆ ราวปี พ.ศ.2527 แต่ก็อีกนั่นแหละครับ ยังไม่มีกล้องถ่ายรูปเป็นของตัวเอง จึงไม่ได้เก็บภาพรถจักรไอน้ำที่ตัดบัญชีเหล่านี้ไว้เป็นที่ระลึก จนกระทั่งถูกขายทอดตลาดและถูกรื้อเป็นเศษเหล็กหายไปทีละคัน สองคันจนหมด คงเหลืออยู่เพียงคันเดียว ทราบว่าน่าจะเป็นรถจักรไอน้ำรุ่น " มิกาโด " ที่เป็นรถจักรไอน้ำประวัติศาสตร์ของการรถไฟฯ รอดพ้นจากการแยกส่วนเป็นเศษเหล็กเข้าโรงถลุงเหล็กได้อย่างน่าอัศจรรย์

บรรดารถจักรไอน้ำเหล่านี้ ถึงแม้ว่าจะจำหน่ายสูญไปนานแล้วก็ตาม แต่ยังมีบางส่วนที่ไม่อยู่ในความสนใจของพ่อค้าผู้รับซื้อของเก่านัก จะถูกถอดลงมากองไว้ตามบริเวณพื้นที่ว่างภายในโรงงานนั่นเอง บางส่วนถูกบูรณะซ่อมแซมให้เป็นที่นั่งพักของเจ้าหน้าที่พนักงานเพื่อคลายความเหน็ดเหนื่อยจากหน้าที่การงานประจำวัน และอีกหลายส่วน ได้มอบให้ส่วนราชการต่างๆ เพื่อขอไปตกแต่งสถานที่ หรือจัดทำที่นั่งพักผ่อนตามบริเวณสถานที่สาธารณะ ในตัวเมืองอุตรดิตถ์ ถึงตอนนี้ คงมีผู้นึกออกได้บ้างว่า ชิ้นส่วนของรถจักรไอน้ำที่ผมกล่าวถึงนั้นคืออะไร ?



ใช่แล้วครับ ห้องขับรถจักรไอน้ำนั่นเอง



ถนนแปดวา ซึ่งเริ่มต้นจากสามแยกหัวมุมโรงรถจักรอุตรดิตถ์ด้านเหนือ ขนานไปกับเส้นทางรถไฟ ผ่านสนามแบดมินตัน บ้านพักผู้พิพากษาศาลจังหวัด บ้านพักอัยการประจำจังหวัด ตลาดโต้รุ่งเทศบาล โรงเรียนอาชีวศึกษา หอวัฒธรรมนิทัศน์จังหวัดอุตรดิตถ์ สระว่ายน้ำเทศบาล สนามกีฬาพิชัยดาบหัก และสวนสาธารณะเทศบาล ไปบรรจบกับถนนอินใจมีตรงทางตัดรถไฟด้านใต้ย่านสถานีศิลาอาสน์นั้น ยังมีห้องขับรถจักรไอน้ำ ตั้งอยู่ตามสถานที่ดังกล่าว และเป็นข้อบังเอิญที่ว่า ตั้งอยู่ริมถนนสายนี้ทั้งสิ้น เราไปดูสิว่า เป็นของรถจักรคันไหน ? และเขาเอาไปทำอะไรกันบ้าง ? ไปด้วยกันเลยนะครับ

[kantapon33]

กำลังรอชมครับ ผมไม่เคยไปอุตรดิตถ์ แต่เคยนั่งรถไฟผ่าน

[black_express]

จากหัวมุมรั้วเขตโรงรถจักรอุตรดิตถ์ เดินไปเรื่อยๆ ข้ามสี่แยกศรีอุตรา ที่หน้าโรงเรียนอาชีวศึกษาอุตรดิตถ์ แล้วถึงสี่แยกตัดกับถนนพาดสนามบิน ตรงด้านซ้ายมือนั้น จะเป็นสโมสรจังหวัดอุตรดิตถ์ สนามเทนนิส และมีอาคารไม้เก่าแก่สองชั้นอยู่อาคารหนึ่ง ทาสีฟ้า ตรงนั้นจะเป็น " หอวัฒนธรรมนิทัศน์จังหวัดอุตรดิตถ์ " ซึ่งอยู่ในความรับผิดชอบของ ม.ราชภัฏอุตรดิตถ์



ภายในอาคารนั้น จะตั้งแสดงวัตถุโบราณและของมีค่าต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ของเมืองอุตรดิตถ์ แต่เป็นที่น่าเสียดายอยู่นิดหนึ่งคือ หอวัฒนธรรมนิทัศน์แห่งนี้ มักจะปิดเกือบตลอดเวลา คงมีปัญหาด้านงบประมาณ และไม่มีผู้ดูแลรักษาอยู่ประจำก็ได้

ตรงด้านขวามือติดกับรั้วด้านทิศเหนือซึ่งขนานไปกับถนนพาดสนามบินนั้น มีสิ่งที่ดูคุ้นๆ ตาตั้งอยู่ รีบสาวเท้าเดินเข้าไปดูใกล้ๆ

นั่นไงครับ ห้องขับรถจักรแอบซ่อนอยู่ตั้ง 2 หลังแน่ะ



ห้องขับรถจักรที่เห็นอยู่นั้น ทางผู้ดูแลสถานที่ได้จัดวางติดต่อกันเป็นแนวเดียว และเปลี่ยนสีจากสีเดิมกลายเป็นสีฟ้าเข้ม แต่ยังคงสีขอบหน้าต่าง และหมายเลขประจำรถจักร ไว้คงเดิม ถ้าไม่เปลี่ยนตัวเลขเพื่อความสวยงามหรือเพื่อเป็นเลขมงคลอย่างอื่นแล้ว คงเป็นของรถจักรไอน้ำรุ่น " มิกาโด " หมายเลข 938 และ 954 ซึ่งเคยประจำการอยู่ที่แขวงรถจักรอุตรดิตถ์ ทำขบวนรถสินค้าบนเส้นทางสายเหนือระหว่างสถานีอุตรดิตถ์ ถึง สถานีเชียงใหม่



ตามข้อมูลจากหนังสือ " รถจักรและรถพ่วงประวัติศาสตร์ " ซึ่งจัดพิมพ์โดย การรถไฟแห่งประเทศไทย เมื่อปี พ.ศ.2534 ได้กล่าวถึงรถจักรไอน้ำรุ่นนี้ว่า สร้างโดย สมาคมอุตสาหกรรมรถไฟแห่งญี่ปุ่น แบบการจัดวางล้อ 2 - 8 - 2 ใช้สำหรับทางกว้าง 1.00 เมตร โดยกรมรถไฟในขณะนั้น ได้สั่งซื้อมาใช้งานรวม 40 คัน เพื่อแก้ไขปัญหารถจักรขาดแคลนหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อปี พ.ศ.2492 และรถจักรรุ่นนี้ ได้ให้หมายเลขเป็น 901 - 940



อีกหลังหนึ่งครับ เป็นของรถจักรไอน้ำหมายเลข 954 สำหรับรถจักรรุ่นนี้ สร้างโดยสมาคมอุตสาหกรรมรถไฟแห่งญี่ปุ่น แบบการจัดวางล้อ 2 - 8 - 2 ใช้สำหรับทางกว้าง 1.00 เมตร กรมรถไฟสั่งมาใช้งานเป็นรุ่นที่ 2 เมื่อปี พ.ศ.2493 จำนวน 26 คัน โดยให้หมายเลขเป็น 941 - 967





สภาพห้องขับรถจักร ยังอยู่ในสภาพดีครับ แถมทาสีใหม่ไว้ด้วยสิ





เข้าใจว่าผู้รับผิดชอบสถานที่ ได้กำหนดให้เป็นร้านจำหน่ายเครื่องดื่ม และของว่างให้กับผู้เข้ามาเยี่ยมชมครับ แต่ปัจจุบันเป็นร้านจำหน่ายเครื่องดื่มของแม่ค้าผู้จ่ายค่าเช่าที่ สำหรับผู้มาเที่ยวชมตลาดนัด...ตลาดให้เช่าบูชาพระเครื่องและวัตถุมงคลครับ ซึ่งเปิดตามวันนัด สัปดาห์ละครั้งพอหมดวันก็เก็บข้าวของ โต๊ะ เก้าอี้ เอาผ้าพลาสติกคลุมทับเอาไว้ในห้องขับนั่นแหละ



ผมเคยคุยกับเจ้าของแผงรายย่อยรายหนึ่งบนขบวนรถไฟ ข.35 กรุงเทพ - เด่นชัย ขณะนั้น เจ้าตัวขึ้นรถมาจากพิษณุโลกครับ แต่รายละเอียดจะเป็นอย่างไรนั้น จำไม่ได้แล้วครับ

เพราะผมไม่ใช่เซียนพระเครื่องด้วยสิ คุยกันได้ไม่กี่คำก็จบเรื่อง...

[black_express]

ออกจากหอวัฒนธรรมนิทัศน์จังหวัดอุตรดิตถ์แล้ว เราออกเดินต่อนะครับ...

เดินข้ามสี่แยกไฟแดง ตัดกับถนนพาดสนามบิน ไปทางทิศเหนือ ขอนอกเรื่องเกี่ยวกับชื่อถนนสองสายนี้กันนิดหน่อยครับ คือ บริเวณศูนย์ราชการจังหวัดอุตรดิตถ์ปัจจุบัน ตั้งแต่สำนักงานเทศบาลเมืองอุตรดิตถ์ เรือนจำ ศาลจังหวัด ที่ว่าการอำเภอเมือง สำนักงานสหกรณ์จังหวัด โรงเรียนอุตรดิตถ์ดรุณี ศาลากลางจังหวัด แขวงการทาง จนถึงโรงเรียนอุตรดิตถ์นั้น เป็นสนามบินเก่าครับ ดังนั้น ถนนที่ตัดข้ามพื้นที่สนามบินไปยังทุ่งนาฝั่งตรงข้ามสมัยก่อน จึงมีชื่อว่า " ถนนพาดสนามบิน "

ไม่ต้องกลัวเรื่องเครื่องบินจะร่อนมาชนหรอกครับ เพราะเครื่องบินเคยบินมาลงที่นี่ในสมัยรัชกาลที่ 7 แล้วก็หยุดบินในที่สุด หลังจากสิ้นสงครามโลก ทางการเลยย้ายสถานที่ราชการจากบริเวณตลาดริมแม่น่าน มาตั้งที่สนามบินเก่าแห่งนี้ และตัดถนนผ่านศูนย์ราชการสายหนึ่ง ชื่อว่า " ถนนประชานิมิตร "

สำหรับ " ถนนแปดวา " นั้น ไม่มีอะไรมากครับ คือว่าความกว้างของแนวถนนที่จะตัดใหม่เลียบทางรถไฟขึ้นไปทางสถานีศิลาอาสน์นั้น กว้างถึงแปดวา นั่นเอง

อ้าว..ไถลไปไหนแล้ว เดินต่อไปเรื่อยๆ ถนนจะเลียบแนวทางรถไฟสายเหนือ สามารถเก็บภาพขบวนรถไฟกับหัวรถจักรที่แล่นไปมาได้สะดวก ไม่มีสิ่งใดขวางกั้นครับ แต่เราจะเลี้ยวซ้ายก่อนถึงแยกตัดกับถนนอินใจมี เข้าสู่สวนสาธารณะเทศบาลเมืองอุตรดิตถ์



สวนสาธารณะแห่งนี้ ทางเทศบาลได้ปรับปรุงจากสวนสัตว์เทศบาลเดิม ปลูกต้นไม้ ปลูกหญ้าเพิ่มเติม และสร้างเขื่อนคอนกรีตรอบสระ มีปลาฝูงเบ้อเริ่มเชียวครับ มีสนามเด็กเล่น และก็ รถบดถนนคันเล็กๆ น่าเอ็นดู ตั้งไว้ให้เด็กปีนเล่นตามภาพ

หลังรถบดถนนคันน่าเอ็นดูนี้ไปอีกสักนิด มีห้องขับรถจักรไอน้ำอีกหลังหนึ่ง ตั้งอยู่



หมายเลขที่ห้องขับ บอกเราให้ทราบว่า เป็นของรถจักรไอน้ำหมายเลข 940 ก็เป็นรุ่น " มิกาโด " เช่นเคยครับ รุ่นเดียวกันกับที่สั่งมาใช้งานเมื่อปี พ.ศ.2493 แต่เนื่องจากผู้ดูแลสถานที่ไม่ค่อยให้ความสนใจกับห้องขับหลังนี้สักเท่าใด หลังจากได้ยกม้านั่งออกไปตั้งยังที่แห่งอื่นแล้ว จึงกลายเป็นที่เก็บเข่งใส่ใบไม้ หรือว่าเก็บรถมอเตอร์ไซต์ของเจ้าหน้าที่ประจำสวนสาธารณะ ไว้หลบแดดหลบฝนตามแต่สถานการณ์

ผมคิดว่า น่าจะดัดแปลงหรือปรับปรุงให้เกิดประโยชน์มากกว่านี้นะครับ ก็ขอฝากไว้สำหรับผู้รักรถไฟที่มีความคิดสร้างสรรค์ ลองวาดภาพสร้างจินตนาการดูสักหน่อยสิครับว่า จะนำห้องขับรถจักรไอน้ำแบบนี้ ไปปรับปรุงทำอะไรดี ? ให้สวยๆ งามๆ ด้วยสิ

ขอจบเอาดื้อๆ นี้แหละครับ...

[OLIVE]

นับว่าเป็นความคิดสร้างสรรค์ดีไม่น้อยเลยครับ ที่รู้จักเอาของเก่าๆมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์อีกครั้ง

เห็นเเล้วอยากเอามาตั้งไว้ในสวนหน้าบ้านจังเลยครับจะได้เอาไว้นั่งพักผ่อนคลายเครียดยามว่าง เหมาะสำหรับคนรักรถไฟอย่างเราๆท่านๆมากครับหรือวันดีคืนดีอยากสวมวิญญาณเป็น พขร.รถจักรไอน้ำในสมัยโบราณก็มีความสุขดีไม่น้อยเลยครับ
_________________
การเดินทาง การเเสวงหา คือความสุข คือการเปิดโลกอันกว้างใหญ่ ..........(^_^)...........

[Dahlia]

ขอบคุณพี่ตึ๋งที่นำภาพมาให้ชมกันครับ

โดยส่วนตัว ผมยังนึกเสียดายเลย ที่สัญลักษณ์ความรุ่งเรืองแห่งอดีต เหลือน้อยเกินไป

ที่วิ่งได้ ก็เหลือไม่กี่คันเอง.....

แต่ก็นับว่ายังดีครับ ที่ยังเหลืออยู่บ้าง และให้คนรุ่นหลังได้อนุรักษ์กันต่อไป...

[nutt8]

ผมก็เคยเดินเข้าไปในสวนสาธารณะหลายครั้ง โดยเฉพาะช่วงที่มีงานประจำปี หรืองานกาชาด แต่ทำไมไม่เห็น
คราวหน้าต้องไปดูไห้ได้
_________________


แชมป์สมัยที่ 19 แล้วนะ อิอิอิ

[annex]

คนทำช่างสร้างสรรค์ดีนะครับ โดยเฉพาะหมายเลข 938 กับ 954 ทำสีซะสดใสทีเดียว ดีกว่าปล่อยทิ้งให้ผุพังไปตามกาลเวลา แต่จริงๆแล้วที่ดีที่สุดอยากให้เก็บไว้ทั้งคันนะครับ เป็นประวัติศาสตร์ที่สมบูรณ์ แบบนี้มันดู้เว้าๆแหว่งๆ บ้านเรามีข้อด้อยเรื่องนี้มากๆ แทบจะทุกหน่วยงาน มักไม่ค่อยเก็บรักษาของเก่า ไม่มีค่าบำรุงรักษา ไม่มีสถานที่จัดเก็บที่ดี แล้ววันนึงก็เสียดายกับสิ่งที่สูญสิ้นไป เพราะประเทศเราจนหรือครับนี่ แต่เห็นเอาเงินไปทำเรื่องไม่เป็นเรื่องได้มากมาย...อุ๊ย...พอดีกว่า บ่นมากไปไหมครับ...อิอิอิ

[Aishwarya]

Cherie ไม่เคยไปเที่ยว "อุตรดิตถ์" มาก่อนเลยค่ะ แต่เวลานั่งรถไฟ นั่งด่วนพิเศษนครพิงค์ ๒ รึว่าด่วนพิเศษ ๑๔ ลงกทม.ก็ตาม เวลาเค้าปูที่นอนเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้เราหลับเรานอน Cherie ก็ไม่เคยจะยอมหลับค่ะ นั่งชม view มืดๆ ไปยังงั้น รอจนกว่าจะพ้นอุตรดิตถ์ไปถึงจะนอน เป็นยังงี้เสมอๆ เหตุผลก็คือ จะรอชมความแปลก (แปลกในแง่บวกนะคะ ใช้คำว่า "exotic") ความไม่เหมือนใคร แล้วก็ exception ในเรื่องของ landscape ที่ทางรถไฟพาดผ่านนั่นแหล่ะค่ะ

... ไม่ทราบสิคะ ... แต่ Cherie รู้สึกชอบ ที่ทางรถไฟผ่านตัวเมือง มีรูปปั้นสัตว์เล็กสัตว์ใหญ่ มี dinosaurs น่ารักน่าชังให้ชม แล้วไม่แน่ใจว่าเค้าเรียกว่าย่านอะไร แต่จะเห็นสิ่งก่อสร้างต่างๆ ที่เค้าใช้โครงของรถไฟเก่าเอามาทำแบบที่พี่ตึ๋ง present มานั่นแหล่ะค่ะ พูดได้ว่าเป็นจังหวัดที่น่าสนใจอีกจังหวัดนึง ในเรื่องราวของ "รถไฟ" ซักวัน Cherie ว่าจะต้องหาโอกาสจริงๆ จังๆ ขอไปเที่ยวที่นี่ ใช้ช่วงเวลาให้นานกว่านี้ซักหน่อยกับที่นี่แล้วล่ะค่ะ.

[black_express]

แม็กซ์... ที่ทำการ พตร. เป็นโบกี้รุ่นเดียวกันกับห้องสมุดเยาวชนที่ชุมทางบางซื่อ เห็นมานานแล้วล่ะ แต่ไม่อยากเก็บภาพ เพราะเคยโหนโบกี้แบบนี้ไปเรียนหนังสือที่ตลาดพลูจนเบื่อ

ไดโนเสาร์นั้น มาตั้งทีหลังนกแก้วมาคอว์ และนกเงือกครับ น้องเชร์รี่ ถ้านั่งรถไฟล่องมาจากเชียงใหม่ จะผ่านที่บรรจุอัฐิกรรมกรก่อสร้างทางสายเหนือที่วัดดอยท่าเสา ผ่านฝูงนกแก้วและตุ๊กตานักมวยตรงที่หยุดรถท่าเสา ผ่านสวนริมทางรถไฟด้านใต้สถานีศิลาอาสน์ และก็สวนริมทางด้านใต้สถานีอุตรดิตถ์ เป็นฝีมือกองช่าง เทศบาลเมืองอุตรดิตถ์ ทั้งนั้นครับ

ที่อาคารทรงไทยประยุกต์หน้าศาลากลาง ข้างๆ อนุสาวรีย์พระยาพิชัยดาบหัก มีดาบน้ำพี้ใหญ่ที่สุดในโลกตั้งแสดงอยู่ด้วย

น่าจะแวะเดินเล่นที่อุตรดิตถ์บ้างนะ ตัวเมืองไม่ใหญ่โตมากนัก มารถไฟก็สะดวก จะขึ้นรถทัวร์ไปเชียงใหม่ก็มีหลายเที่ยว ไม่ไปไม่รู้นะครับ