พฤกษศาสตร์ภาคสนาม ตามหามะไฟจีนที่น่าน

Mongwin · Posted: 30/05/2011 9:28 am Post subject:

เนมเพลทสะพาน พร้อมหลังคาทรงล้านนา (อีกแล้ว) ครับ
แต่เสา ดูออกเป็นโรมันอย่างไรไม่ทราบครับ

Click on the image for full size

เห็นแล้วนึกถึงเพลง กนกลายโบตั๋น สมัยผมเรียน ป.ตรีเลยครับ สถาปัตยกรรมแบบนี้

พูดถึง กนกลายโบตั๋น แล้ว ยุคนั้นมีละครอีกเรื่อง คือ เคหาสน์สีแดง
เพลงประกอบไพเราะมากครับ เอามาแถมไว้ที่นี่ก็แล้วกัน

ลูกศร ธนาภรณ์ รัตนเสน (จิตต์จารึก) เป็นนางเอก น่ารักมาก มีอีกเรื่องยุคเดียวกัน
คือ บัวแล้งน้ำ เรื่องนี้ผมชอบ จนไปซื้อเล่มนวนิยายของโบตั๋นมาอ่านครับ

Mongwin · Posted: 30/05/2011 9:53 am Post subject:

อันนี้เป็นเนมเพลทของกรมทางหลวงชนบทครับ ไม่ทราบว่าเป็นเนมเพลทสะพานหรือถนนบนสะพาน เหตุใดมีแค่ 3 หลัก (001)
อักษรย่อของจังหวัดน่าน คือ นน.
(รายการราชรถมาเกย เคยเอามาถามด้วย)
แต่ถ้ามีรถไฟมาถึงจังหวัดน่าน อักษรย่อสถานีคงใช้ นน. ไม่ได้ เพราะ สถานีบ้านนา (อ.บ้านนาเดิม จ.สุราษฎร์ธานี) เอา นน. ไปใช้เสียแล้ว

Click on the image for full size

ทางขวามือ เห็นหอแจ้งเตือนภัย ของศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ กระทรวง ICT ครับ

Click on the image for full size

Mongwin · Posted: 30/05/2011 10:03 am Post subject:

ใกล้ ๆ กัน เป็นสนามเด็กเล่น

Click on the image for full size

ถนนเลียบแม่น้ำครับ มีต้นจามจุรีใหญ่อยู่ติดถนนเลย ขับรถผ่านมาแถวนี้ ระมัดระวังด้วย

Click on the image for full size

Mongwin · Posted: 30/05/2011 10:22 am Post subject:

เดินข้ามสะพานมาอีกฝั่ง คือ ฝั่ง อ.ภูเพียง
มองเห็นป้ายชี้บอกทางไปวัดพระธาตุแช่แห้ง ซึ่งอยู่ห่างออกไป 2 กิโลเมตรเศษ

สังเกตป้ายเขต อ.ภูเพียงครับ มีการทาสีขาวทับคำว่ากิ่ง เพราะเพิ่งยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อ ปี 2450 นี่เองครับ

Click on the image for full size

สำหรับคำขวัญประจำอำเภอภูเพียง คือ...

Mongwin · Posted: 31/05/2011 5:43 pm Post subject:

แม่น้ำน่าน มองไปทางทิศเหนือ
จากตลิ่งฝั่ง อ.ภูเพียง

Click on the image for full size

มองย้อนกลับไปยังสะพานพัฒนาภาคเหนือ

Click on the image for full size

Mongwin · Posted: 31/05/2011 6:00 pm Post subject:

ข้ามมาถึงฝั่ง อ.ภูเพียงแล้ว ก็เข้าเรื่องที่เป็นหัวข้อกระทู้นี้ครับ
พูดถึง มะไฟจีน ที่เป็นคำขวัญของ อ.ภูเพียง เคยมีบทความในหนังสือพิมพ์ผู้จัดการ พูดถึงอยู่ เมื่อปี 2551 ขอยกมาดังนี้ครับ

-------------------------------------------------------------------

"มะไฟจีน" อีกหนึ่งของดีคู่เมืองน่าน
โดย ASTVผู้จัดการออนไลน์ 2 มกราคม 2551 18:36 น.

เมืองน่าน หรือ " นันทบุรีศรีนครน่าน " ดินแดนแห่งล้านนาตะวันออกเป็น 1 ใน 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน ที่มีเอกลักษณ์โดดเด่น โดยเฉพาะทางด้านศิลปวัฒนธรรมล้านนา อีกทั้งยังเป็นจังหวัดหนึ่ง ที่มีของดีอันเป็นของคู่เมืองอยู่มากมาย อาทิ "วัดพระธาตุแช่แห้ง" วัดคู่บ้านคู่เมือง "งาช้างดำ" ปูชนียวัตถุสำคัญหาดูได้ยากที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเมืองน่าน จิตรกรรมฝาผนังศิลปกรรมไทลื้อเลื่องชื่อที่ "วัดภูมินทร์" "ต้นชมพูภูคา" หนึ่งเดียวในโลกของอุทยานแห่งชาติดอยภูคา "บ่อเกลือบนภูเขา" ที่ อ.บ่อเกลือ เป็นต้น

นอกจากของดีที่กล่าวแล้วนั้นยังมีของดีอีกสิ่งหนึ่งที่ลืมไม่ได้ในเมืองน่าน คือ "มะไฟจีน" (ชื่อในภาษาจีนเรียก ฮวงพี้ , อึ๋งตั้ว , หว่องตาน , อมจ่าย) เป็นผลไม้ที่มีอยู่เฉพาะถิ่นในจังหวัดน่าน

แม้ไม่ใช่พืชเศรษฐกิจที่ทำรายได้ให้เกษตรกรในจังหวัดมากมายนัก แต่ก็จัดเป็นผลไม้ที่เป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดน่าน เนื่องจากพบการเพาะปลูกที่จังหวัดน่านเพียงแห่งเดียว ปลูกได้ผลดีโดยเฉพาะถ้าปลูกริมแม่น้ำน่านช่วง อำเภอเมืองน่าน และกิ่งอำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน เคยมีการทำมะไฟจีนออกไปปลูกนอกจากพื้นที่แต่ก็พบว่าให้พบได้ไม่ดีนัก

สำหรับประวัติของมะไฟจีนที่เมืองน่านนี้ สันนิษฐานกันว่ามีชาวจีนนำเข้ามาปลูกเมื่อ 100 ปีก่อน แต่ไม่ยืนยันว่าปลูกที่ใดเป็นแห่งแรก อย่างไรก็ตามด้วยอานิสงส์นี้ทำให้จังหวัดน่านได้กลายเป็นแหล่งปลูกมะไฟจีนแหล่งใหญ่ แห่งเดียวในประเทศไทยไปโดยปริยาย

มะไฟจีนจัดเป็นพืชวงศ์เดียวกับส้ม มะนาว แต่เมื่อออกผล จะติดเป็นพวงคล้ายมะไฟ ลักษณะของมะไฟจีนนั้นเป็นพืชกึ่งเมืองหนาว เป็นไม้ผลยืนต้นไม่ผลัดใบ สูง 10 – 15 เมตร ลำต้นมีเปลือกสีน้ำตาลอมเทา ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ดอกออกประมาณปลายเดือนธันวาคมถึงกุมภาพันธ์

ส่วนผลเป็นรูปกลมหรือรูปกลมรีหรือไข่กลับ ผลอ่อนสีเขียวพอสุกจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองถึงสีน้ำตาล ผลสุกประมาณปลายเดือนพฤษภาคม ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5 – 2 เซนติเมตร ผิวผลเรียบมีขนอ่อนละเอียดปกคลุมทั่งผล ผลสุกมีรสหวานอมเปรี้ยว เปลือกมีกลิ่นฉุนเหมือนกลิ่นเปลือกส้ม เมล็ดแบนรีสีเขียวมีเมล็ดตั้งแต่ไม่มีถึง 5 เมล็ดต่อผล ผลผลิตประมาณ 150 กิโลกรัมต่อต้น

ผลมะไฟจีนดิบสามารถรับประทานได้ นิยมนำไปทำแยมหรือทำเหล้าผลไม้ ผลอ่อน และรากสดนำไปหั่นตากแห้ง ใช้รักษาโรคหลอดลมอักเสบ ผลสุกใช้รักษา โรคเกี่ยวกับทางเดินอาหาร แก้หวัด ใบนำไปต้มแล้วนำมาใช้ สระผมจะช่วย รักษาสีผมให้ดำสนิท

มะไฟจีนจัดเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่ง มีคุณสมบัติในการรักษาโรคกระเพาะ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้หลอดลมอักเสบ ช่วยเจริญอาหาร ใบนำมาใช้ในการกำจัดรังแค ผลนอกจากรับประทานสดแล้วยังสามารถนำมาแปรรูปได้เช่น ทำไวน์ น้ำมะไฟจีนพร้อมดื่ม แยมมะไฟจีน มะไฟจีนเชื่อมแห้ง

แต่สำหรับคนน่านนิยมนำมาเชื่อม การเชื่อมนั้นเริ่มด้วยการนำมะไฟจีน มาล้างให้สะอาด แล้วบีบเอาเมล็ดออกด้วยมือ ตากแดด ทิ้งไว้จนผลแห้งหมาดๆ จากนั้น นำผลที่แห้งแล้ว มาคลุกกับน้ำเชื่อม หรือน้ำตาลทราย เสร็จแล้วนำไปตากแดดประมาณสี่ห้าแดด ก็จะแห้งได้ที่ จะบริโภคได้ ผลที่เชื่อมแล้ว จะมีสีน้ำตาลเข้ม

การเลือกซื้อผลมะไฟจีนมีอยู่ด้วยกันทั้งหมด 2 แบบ คือแบบที่แห้งสนิท จะมีเกล็ดน้ำตาลติดอยู่กับผิวมะไฟจีน ผลไม่ติดกัน เวลาหยิบกิน ไม่เหนียวมือ และแบบไม่แห้งมากนัก บางคน ชอบกินแบบที่แห้งๆ บางคนชอบแบบออกเปียกเล็กน้อย รสชาติใกล้เคียงกัน แต่ไม่ควรเลือกผลที่ยังฉ่ำน้ำ และมีสีคล้ำออกดำ เพราะยังไม่แห้งดี รสจะเฝื่อน

ปัจจุบันนี้มะไฟจีนเชื่อมแห้ง เป็นสินค้าที่ขึ้นชื่อประจำจังหวัดน่าน ที่นักท่องเที่ยวนิยมเลือกซื้อเป็นของฝากติดมือกลับบ้าน

Click on the image for full size

ภาพจาก http://www.lannatouring.com/Nan/Media-Nan/c-009.html

Mongwin · Posted: 31/05/2011 6:07 pm Post subject:

นี่ครับ มะไฟจีน ที่ผมได้มีโอกาสเห็น ณ บ้านหลังหนึ่ง ฝั่งอำเภอภูเพียง
เสียดายที่ไม่เจอเจ้าของบ้าน เลยไม่มีรายละเอียดอะไรเพิ่มเติมครับ

Click on the image for full size

ผลช่อนี้น่าจะสุกแล้ว

Click on the image for full size

Mongwin · Posted: 02/06/2011 7:50 am Post subject:

จากต้นมะไฟจีนที่ได้พบในฝั่ง อ.ภูเพียง
ผมเดินข้ามสะพานกลับมายังตัวเมืองน่าน ออกเดินชมเมืองครับ

เจอต้นมะค่าด้วยครับ

Click on the image for full size

ลักษณะของผล และเมล็ดมะค่า

Click on the image for full size

black_express · Posted: 02/06/2011 9:09 am Post subject:

Mongwin · Posted: 02/06/2011 2:00 pm Post subject:

ขอบคุณพี่ตึ๋งมากครับที่ช่วยวิเคราะห์ให้
แสดงว่าสะพานซึ่งกรมโยธาธิการเป็นคนสร้าง ได้ย้ายมาอยู่ในความดูแลของกรมทางหลวงชนบทนะครับ Very Happy