เล่าเรื่องจากกำหนดเวลาเดินรถในอดีต ภาค ๑

[CivilSpice]

[Mahachai]

สวัสดีครับ พี่ตุ้ย และ ชาว รฟท.คอม ทุกคน มีเรื่องน่าสนใจเล่าสู่กันฟังอีกแล้วนะเนี่ยครับ พี่ตุ้ย เข้ามาช้า(มาก)เลย ห้องเต็มยังเอ่ย ตอนนี้ปิดเรียนแล้ว กลับมาเข้าเว็บ รฟท.คอม ทั้งวัน อีกครั้ง

รอพี่ตุ้ยนำเสนอเรื่องราวตอนผมยังไม่เกิดต่อไป...

[nathapong]

[black_express]

พอตั้งตัวได้ไหมครับป๋า ?

และป๋าก็เป็นส่วนหนึ่งที่ต้องยกเลิกเดินรถไฟสายปาดังฯ

คราวนั้น...นอกจากจะยกเลิกขบวนรถไฟท้องถิ่น หาดใหญ่ - ปาดังเบซาร์ แล้ว ขบวน สุไหงโกลก - ปาดังเบซาร์ ก็พลอยฟ้าพลอยฝน เหลือปลายทางแค่หาดใหญ่

[narita_express]

ขอบคุณคุณตุ้ยมากครับ ติดตามชมของสายเหนืออยู่นะครับ เห็นรถทางแยกสายนครศรีธรรมราชกับสายกันตังแล้ว ชักอยากจะเห็นตารางรถรวมสายบ้านดารา - สวรรคโลกบ้างแล้วซิเนี่ย

[pitch]

เป็นข้อมูลที่มีประโยชน์ และทรงคุณค่ามากครับดีฮะเรื่องราวดีๆจะได้ไม่เลือนหายไปกับกาลเวลา...เหมือนกับได้ย้อนเวลาไปในสมัยนั้นเลยครับ
รอตารางสายเหนืออยู่ครับ
ขอบคุณมากครับที่นำข้อมูลดีๆมาแบ่งกัน

[nathapong]

[tuie]

ขอบคุณทุกๆท่านที่ให้ความสนใจติดตามชมและให้กำลังใจกันตลอดมา เพื่อไม่ให้เสียเวลาขอย้อนเวลาเข้าสู่กำหนดเวลาเดินรถสายเหนือ ปี ๒๕๒๓ เลยนะครับ ท่านใด(เชื่อว่ามีหลายท่าน)จะรำลึกความหลัง หรือจะนำประสบการณ์มาเล่าสู่กันฟัง เชิญได้เลยครับ ขอบคุณล่วงหน้านะครับ

ถึงเวลาพลิกดูกำหนดเวลาเดินรถสายเหนือ ปี ๒๕๒๓ ที่หลายท่านรอชมแล้วครับ 8)

ภาพแรกเป็นกำหนดเวลาเดินรถเที่ยวขึ้น หมายถึงเที่ยวไปจากกรุงเทพน่ะครับ



ภาพต่อมาเป็นกำหนดเวลาเดินรถเที่ยวล่อง หมายถึงเที่ยวกลับเข้ากรุงเทพครับ



มีข้อสังเกตว่า เดี๋ยวนี้ไม่ค่อยจะนิยมเรียกการเดินทางรถไฟแต่ละเที่ยวไปกลับว่าเป็น “เที่ยวขึ้น” กับ “เที่ยวล่อง” กันแล้ว ลองวิเคราะห์กันเล่นๆสนุกๆนะครับ ถ้าดูตามลักษณะของถ้อยคำตามความเห็นของผมคิดว่าน่าจะมีที่มาจากการเดินทางในยุคโบราณโดยทางเรือนะครับ แม่น้ำส่วนใหญ่ในประเทศไทยไหลจากเหนือลงใต้ เวลาเดินทางไปทางภาคเหนือเรือแล่นทวนน้ำจากกรุงเทพขึ้นถึงเป็นเที่ยวขึ้น ในทางกลับกันเวลาเดินทางกลับทางภาคเหนือมายังกรุงเทพเรือแล่นล่องตามน้ำจึงเป็นเที่ยวล่อง พอการเดินทางโดยรถไฟเกิดขึ้นในประเทศไทยเลยมีการนำคำว่าเที่ยวขึ้น เที่ยวล่องซึ่งนิยมใช้กันในอดีตมาใช้กับการเดินรถเที่ยวไปเป็นเที่ยวขึ้น เที่ยวกลับด้วยเป็นเที่ยวล่องครับ ทั้งๆที่ขบวนรถไฟไม่มีทางจะ “ล่อง” ไปตามลำน้ำได้อย่างเรือ แพ ฯลฯ

[tuie]

เข้าเรื่องขบวนรถในกำหนดเวลาเดินรถสายเหนือ ปี ๒๕๒๓ ตามภาพข้างต้นดีกว่าครับ จะเห็นได้ว่า ในยุคดังกล่าวมีขบวนรถด่วนสายเหนือเพียงขบวนเดียว คือ ขบวนรถด่วนที่ ๗/๘ กรุงเทพ-เชียงใหม่ เที่ยวไป ออกจากกรุงเทพ ๑๘.๐๐ น. แต่ในทางปฏิบัติเท่าที่ผมเคยโดยสารรถด่วนขบวนนี้มาตั้งแต่เด็กๆพบว่า ต้องรอให้บรรเลงเพลงชาติจบเสียก่อน ขบวนรถถึงจะเคลื่อนออกจากชานชาลาที่ ๙ สถานีกรุงเทพ ยังอดนึกแย้งในใจแบบเด็กมีเหตุผล(คือ ชอบเถียงนั่นแหละครับ ใช้คำให้ดูดีเท่านั้นเอง)ไม่ได้ว่า ไหนๆถ้าจะต้องรอให้บรรเลงเพลงชาติจบก่อนถึงจะปล่อยขบวน ๗ ออกจากสถานีกรุงเทพได้ ก็น่าจะแก้ตารางเดินรถเป็นออกจากกรุงเทพ ๑๘.๐๑ น. เสียเลย

ถ้าในเส้นทางสายใต้มีขบวนรถด่วนที่ ๑๑/๑๒ และ ๑๕/๑๖ กรุงเทพ-บัตเตอร์เวอร์ธ/สุไหงโกลก เป็นหน้าเป็นตาน่าใช้บริการที่สุดแล้ว ในเส้นทางสายเหนือก็มีขบวน ๗/๘ นี่แหละครับ ที่ดูน่าใช้บริการมากที่สุดในบรรดาขบวนรถสายเหนือ ไม่ว่าจะเป็นความรวดเร็วในการเดินทางเมื่อเทียบกับขบวนรถโดยสารใน พ.ศ.นั้น อย่างตอนวิ่งทางราบช่วงกรุงเทพ-พิษณุโลก ใช้เวลา ๖ ชั่วโมง ๕ นาที (ถึงพิษณุโลก เวลา ๐๐.๐๕ น.) เท่านั้นเอง โบกี้ที่พ่วงในขบวนมีแต่ชั้นหนึ่ง ชั้นสองตามมาตรฐานของรถด่วนในสมัยนั้น แต่เท่าที่ผมเห็นรถชั้นหนึ่งของขบวน ๗/๘ เป็นรถ บนอ.ป.(รุ่นเก่า ๙ ห้อง) คันที่ ๑๘ เป็นคันสุดท้ายเพียงคันเดียว ไม่เห็นรถ บนอ. (พัดลม)พ่วงแล้วนะครับ เข้าใจว่าโบกี้ บนอ. (พัดลม)ในสภาพพร้อมใช้งานคงเริ่มจะมีน้อยเลยเหลือพ่วงเฉพาะขบวน ๑๑/๑๒,๑๕/๑๖ ส่วนรถชั้นสองเป็นรถ บนท. ๓๒ ที่ ซึ่งยังค่อนข้างใหม่อยู่ในสภาพดี ปุ่มกดปุ่มกลมๆสีขาว(ของรถบนท. หมายเลข ๑๐๐๑-๑๐๓๖)ซึ่งอยู่ใต้ขอบหน้าต่างสำหรับเรียกพนักงานรถนอนยังใช้การได้ และยังมีที่เขี่ยบุหรี่ติดตั้งสองอันบริเวณผนังใต้ขอบหน้าต่างอีกด้วย เนื่องจากยังไม่มีกฎหมายห้ามสูบบุหรี่ในที่สาธารณะ แม้แต่รถปรับอากาศอย่าง บนอ.ป. ในยุคนั้นก็ไม่ห้ามสูบบุหรี่ เพราะถือว่าผู้โดยสารอยู่ห้องส่วนตัวต่างห้องกัน ไม่น่าจะส่งกลิ่นควันรบกวนไปถึงผู้โดยสารต่างห้องกัน แต่ในทางปฏิบัติหากผู้โดยสารห้องข้างๆสูบบุหรี่ ผมว่ายังได้กลิ่นนะครับ

รถด่วน ๗/๘ จอดหลายสถานีที่รถด่วนพิเศษหรือรถด่วน(แท้)สมัยนี้ไม่ค่อยจะจอดกันแล้ว เช่น บ้านภาชี บ้านตาคลี ตะพานหิน บ้านปิน แม่เมาะ ตามกำหนดเวลาเดินรถขบวน ๗ ออกจากศิลาอาสน์ ๐๑.๔๙ น. แล้วก็ทำขบวนขึ้นภูเขามาเรื่อยๆถึงนครลำปาง ๐๕.๑๔ น. ซึ่งเวลาไปเชียงใหม่ทีไรผมมักจะตื่นนอนก่อนรถเข้าลำปางเสมอ เพราะแรงเหวี่ยงเวลาขบวนรถเข้าโค้งหักศอก(ยังไม่ได้แก้โค้งแบบในปัจจุบัน) ตอนขึ้นเขาน่ะไม่เท่าไรหรอกครับ แต่ถ้าแล่นลงเขาเร็วๆเข้าโค้งหักศอกด้วยแล้ว จำได้ว่าช่วงสัก ๒๐-๓๐ นาทีก่อนถึงลำปาง แถวๆแม่เมาะ-ศาลาผาลาด-แม่ทะ มีโค้งแบบนี้เยอะ นอนอยู่บนเตียงก็กระเด็นไปติดข้างฝาเอาง่ายๆ ไม่นับข้าวของที่วางไว้พลิกตะแคงตามแรงเหวี่ยงมาขวางทางเดินอีกนะครับ ด้วยเหตุนี้พวกผู้ใหญ่(บ้านผม)จึงเตรียมเชือกไปผูกกระเป๋าไว้กับบันไดขึ้นเตียงบน เพื่อไม่ให้กระเป๋ากลิ้งหายไปเสียก่อนถึงเชียงใหม่

ขบวนรถจอดนครลำปาง ๑๐ นาที ให้คุณป้าดาเวนปอร์ตดำเนินการตัดรถ บนท.คันที่ ๒ กรุงเทพ-ลำปาง ซึ่งตอนนั้นป้ายข้างรถยังใช้คำว่า”ลำปาง” ไม่ใช้คำว่า “นครลำปาง” ให้ตรงตามชื่อสถานี ออกจากนครลำปางเวลา ๐๕.๒๔ น. ถ้าเดินทางช่วงเดือนเมษายน ก็จะเริ่มสว่างตั้งแต่รถผ่านสถานีแม่ตานน้อยแล้ว ได้ชมวิวป่าเขา หุบเหวข้างทางสดชื่นจริงๆ ผมยังทันเห็นสะพานห้าหอ(ปัจจุบันรื้อแล้ว)อยู่ทางด้านทิศตะวันออกขณะขบวนรถแล่นบนสะพานคอมโพสิตนะครับ ข้ามเหวด้วยสะพานหอสูงอีกสองสะพานก็ลอดอุโมงค์ขุนตาน พ้นปากอุโมงค์ก็จอดสถานีขุนตาน ในยุคนั้นรถจักรอัลสตอมหัวเดียวลากขบวน ๗ ความยาวประมาณ ๑๕-๑๖ โบกี้ได้สบายๆ ออกจากขุนตาน ๐๖.๑๙ น. ถึงเชียงใหม่ ๐๗.๓๕ น.

[tuie]

ขบวนรถเร็วสายเหนือ ปี ๒๕๒๓ มีแค่ขบวน ๓๗/๓๘ กรุงเทพ-เชียงใหม่ กับขบวน ๓๕/๓๖ กรุงเทพ-เด่นชัย เท่านั้น ขบวน ๓๗ ออกจากกรุงเทพ ๑๕.๐๐ น. ถึงพิษณุโลก ๒๑.๑๘ น. ถึงนครลำปาง ๐๒.๕๗ น. ถึงเชียงใหม่ ๐๕.๒๐ น. ใช้เวลาเดินทางน้อยกว่าขบวน ๑๐๙ ในยุคปัจจุบัน ๑๐ นาที ถึงเชียงใหม่แล้วจอดพักตั้งแต่เช้าถึงช่วงบ่าย แล้วทำขบวนกลับเป็นขบวน ๓๘ ออกจากเชียงใหม่ ๑๕.๐๐ น. ถึงนครลำปาง ๑๗.๑๕ น. ถึงพิษณุโลก ๒๒.๕๖ น. ถึงกรุงเทพ ๐๕.๓๕ น. เห็นตามตารางเดินรถระบุว่ามีชั้น ๒-๓ อย่าเพิ่งนึกถึงรถ บนท. นะครับ เพราะในยุคนั้นตามปกติขบวน ๓๗/๓๘ พ่วงรถ บชท. เพียงโบกี้เดียว นอกนั้นเป็นชั้นสามตัดที่ศิลาอาศน์ ๒-๓ โบกี้ ตัดที่นครลำปาง ๒-๓ โบกี้ ผมเพิ่งเห็นมีรถ บชท.ป. พ่วงกับขบวนนี้เป็นประจำราวๆปี ๒๕๒๗-๒๘ ต่อมาประมาณปี ๒๕๒๙ ถึงมีรถ บนท. รุ่นเก่า ๒๖/๒๘ที่ ห้อยท้ายมาหนึ่งคัน

ขบวนรถเร็วสายเหนือที่มีรถ บนท. พ่วง ก็คือขบวน ๓๕ ออกจากกรุงเทพ ๒๑.๑๕ น. ถึงพิษณุโลก ๐๓.๒๘ น. ถึงเด่นชัย ๐๖.๒๐ น. ใช้เวลาเดินทางน้อยกว่าขบวน ๑๐๗ ในยุคปัจจุบันตั้ง ๒๐ นาที รถขบวนนี้ทำขบวนกลับเป็นขบวน ๓๖ ซึ่งเป็นรถเร็วกลางวันเพียงหนึ่งเดียวของเส้นทางสายเหนือ ขบวน ๓๖ ออกจากเด่นชัย ๐๙.๐๐ น. ถึงพิษณุโลก ๑๑.๔๓ น. ถึงลพบุรี ๑๕.๔๐ น. ถึงกรุงเทพ ๑๘.๐๐ น. รถเร็วขบวนนี้ทั้งเที่ยวไป/กลับ (ดูตามตารางฯ)ไม่จอดสถานีท่าเรือ บ้านหมอ บ้านหมี่ ปากน้ำโพ ในขณะที่ขบวน ๓๗/๓๘ ล้วนจอดสถานีดังกล่าวหมดเลย รถเร็วขบวน ๓๖ มีความแปลกอย่างหนึ่งตามความเห็นของผม ก็คือ มีการพ่วงรถบนท. กระเตงจากเด่นชัยกลับเข้ากรุงเทพด้วย แต่เนื่องจากเป็นเวลากลางวัน เท่าที่ผมสังเกตปรากฏว่ารถบนท.คันนี้พ่วงเป็นรถเปล่า ไม่เห็นมีผู้โดยสารนั่งเลย บางครั้งก็ปิดมู่ลี่หน้าต่าง ปิดประตูหมด เหตุผลคงเป็นเพราะจะได้มีรถ บนท. กลับมาทำขบวนเที่ยวไป คือ ขบวน ๓๕ ในตอนค่ำอีกครั้ง จะตัดรถ บนท.ทิ้งไว้เด่นชัยรอทำขบวนกลับตอนค่ำก็ไม่ได้ เนื่องจากในยุคนั้นไม่มีรถเร็วกลางคืนสายเด่นชัย-กรุงเทพเหมือนอย่างในปัจจุบัน ผมยังอดนึกเล่นๆไม่ได้ว่า ไม่เห็นจะต้องปิดโบกี้รถนอนในตอนกลางวันระหว่างที่ฝากมากับขบวน ๓๖ เลย ใครอยากซื้อตั๋วนอนกลางวันยอมเสียค่าธรรมเนียมครบถ้วนก็จัดที่นอนให้ได้นี่ครับ หรือใครอยากใช้บริการเป็นรถนั่งชั้นสอง ไม่ต้องการให้จัดเป็นที่นอน ก็น่าจะจำหน่ายตั๋วในราคารถนั่งชั้นสองให้ได้ โดยห้ามแอบจัดที่นอนเอาเอง จะได้ไม่เสียรถไปเปล่าๆตั้งหลายชั่วโมง 8)