สถานีท่าม่วง จ.กาญจนบุรี

Mongwin

สถานีท่าม่วง จ.กาญจนบุรี นับเป็นอีกหนึ่งปริศนาของทางรถไฟสายชุมทางหนองปลาดุก-กาญจนบุรี

สถานีแห่งนี้ เคยปรากฏในบัญชีสถานีปี 2495 ว่าเป็นสถานีมีรางหลีก
แต่หลังจากนั้นถูกยุบกลายเป็นที่หยุดรถ และกลายเป็นย่านรับส่งสินค้าท่าม่วงในเวลาต่อมา
ขณะที่ที่หยุดรถทุ่งทอง ซึ่งเป็นที่หยุดรถมาตั้งแต่แรกตั้ง
ปัจจุบันยังคงเหลืออยู่ เป็นที่หยุดรถที่ใกล้กับตลาดท่าม่วงมากที่สุด

แล้วสถานีท่าม่วง เคยอยู่ที่ไหน อาคารสถานีเป็นอย่างไร
รางหลีกมีความยาวกี่เมตร
ศูนย์กลางสถานีอยู่ตำแหน่งเดียวกับย่านรับส่งสินค้าในปัจจุบันหรือไม่
วันนี้จะมาลองไขปริศนาดูกันครับ

Mongwin · Posted: 05/01/2009 5:31 pm Post subject:

แม้จะมีข้อมูลคร่าวๆ ว่า สถานีท่าม่วงห่างจากกรุงเทพ 116 กิโลเมตร
นั่นคือ น่าจะอยู่ไม่ไกลจากหลัก กม.ที่ 100 (ได้จาก 116-16 กม.) มากนัก

แต่ตำแหน่งที่แท้จริงของอดีตสถานีท่าม่วง ยังคงไม่ชัดเจน
เนื่องจากในปัจจุบันหาเอกสารหลักฐานที่ระบุพิกัด กม.ของศูนย์กลางสถานีท่าม่วงอย่างละเอียดได้ยากมาก

ข้อมูลที่ได้จากหอจดหมายเหตุแห่งชาติ โดยการค้นคว้าของคุณวิศรุต
ทำให้ทราบว่า พิกัดสถานีท่าม่วงในสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา
คือ กม.ที่ 36+900 นับจากสถานีชุมทางหนองปลาดุก

นั่นคือ พิกัดสมัยสงคราม ห่างจากสถานีธนบุรี = 36.900+64.046.55
ประมาณ กม. 100.95

Mongwin · Posted: 05/01/2009 5:39 pm Post subject:

สิ่งหนึ่งที่เป็นหลักฐานชัดเจนถึงการมีอยู่ของสถานีท่าม่วง
คือแผนที่ปี 2498 ครับ จากประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลท่าม่วง อำเภอท่าม่วง จังหวัดกาญจนบุรี
http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2498/D/074/112.PDF

Mongwin · Posted: 05/01/2009 5:52 pm Post subject:

ผมได้ยุติการค้นหาสถานีท่าม่วงไปนาน เนื่องจากมีอุปสรรคหลายๆ ด้านในการค้นหาตำแหน่ง
เท่าที่ผมทราบ ไม่ปรากฏชัดเจนว่า ศูนย์กลางย่านสินค้าท่าม่วงในปัจจุบัน อยู่ที่เสาโทรเลขที่เท่าใด แม้จะมีหลายท่านได้ช่วยกันถ่ายภาพบริเวณดังกล่าวมาบ้างแล้ว
ถ้าพอมีพิกัด สทล.ก็ขอความอนุเคราะห์ด้วยครับ Very Happy

นอกจากนี้ การศึกษาจากภาพถ่ายดาวเทียมด้วยโปรแกรม Google Earth และ PointAsia ก็มีปัญหา เนื่องจากบริเวณดังกล่าวใช้ภาพถ่ายดาวเทียม IKONOS ที่ถ่ายเมื่อราวปี 2545 ซึ่งเก่าเกินกว่าที่จะค้นหาตำแหน่งศูนย์กลางของย่านสินค้าท่าม่วง
แต่ก็ใหม่เกินไปที่จะค้นหาตำแหน่งศูนย์กลางที่หยุดรถท่าม่วง Exclamation

แต่ต่อมาพี่ช.โกวิท (mahachai_drc) ได้ค้นพบข้อมูลที่สำคัญยิ่ง
คือพิกัดที่หยุดรถท่าม่วงแบบละเอียด เป็นเอกสารพิมพ์ดีดครับ

Click on the image for full size

วันนี้นับเป็นโอกาสดี เนื่องจากพี่หนุ่ม Nakhonlampang และป้าติ๋ว Patiew ได้ลงพื้นที่สำรวจท่ามะกาและวังลานประสบความสำเร็จในการหาร่องรอยที่เหลืออยู่

การศึกษาเรื่องสถานีท่าม่วงในอดีต จึงเริ่มต้นขึ้นอีกครั้งครับ เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานในการสำรวจหาร่องรอยในสถานที่จริงต่อไป Very Happy

Rakpong · Posted: 05/01/2009 7:50 pm Post subject:

แต่เดิม "ท่าม่วง" เป็นสถานีสำคัญในช่วงก่อสร้างทางรถไฟสายมรณะ ดูเหมือนจะมีค่ายเชลยศึกใหญ่ด้วย เนื่องจากเป็นทุ่งกว้าง มีแหล่งน้ำ และไม่ไกลไม่ใกล้แหล่งชุมชนจนเกินไป

ช่วงหนึ่ง ก็เป็นแค่ที่หยุดรถ จากนั้นก็ยุบหายไปไม่เหลือแม้แต่ป้าย

เพิ่งมาเปิดเป็นลาน ICD ก่อนเปิดบ้านยิ้มสยามไม่นานเองครับ

กระทู้บ้านเก่า http://www.yimsiam.com/club/board/topicRead.asp?wbID=fanrotfaithai&id=000603

Click on the image for full size

Mongwin · Posted: 06/01/2009 12:08 am Post subject:

ขอบคุณมากครับคุณหมอรักษ์พงศ์ ที่แนะนำกระทู้เก่าและข้อมูลเพิ่มเติม Very Happy

ลองดูภาพถ่ายดาวเทียม ก่อนและหลังการสร้าง ICD ท่าม่วงนะครับ
ภาพนี้ถ่ายเมื่อวันที่ 13 ม.ค. 45 ในโปรแกรม Google Earth ครับ

ส่วนภาพนี้ จากโปรแกรม PointAsia ไม่ทราบวันที่ถ่าย แต่หลังจากภาพข้างบนแน่นอน
เห็นย่านท่าม่วงอย่างชัดเจน มีขบวนรถคอนเทนเนอร์หลากสีจอดอยู่ด้วยครับ

Mongwin · Posted: 06/01/2009 12:59 am Post subject:

ดังนั้น ลองหาตำแหน่งของอดีตสถานีท่าม่วงในภาพถ่ายดาวเทียมดูนะครับ
สถานีท่าม่วง อยู่ห่างจากสถานีท่าเรือน้อย = 100.40 - 89.77 = 10.63 กม.
และอยู่ห่างจากอดีตสถานีเขาดิน = 107.20 - 100.40 = 6.80 กม.

สาเหตุที่ใช้ตำแหน่งของสถานีท่าเรือน้อยกับอดีตสถานีเขาดินเป็นตำแหน่งอ้างอิง ก็เพราะมีตำแหน่งพิกัด กม.ที่เชื่อว่าไม่เปลี่ยนแปลงตั้งแต่แรกตั้งสถานีใน พ.ศ.2495

ส่วนที่หยุดรถทุ่งทองที่อยู่ใกล้ท่าม่วงมากกว่า ไม่ได้นำมาใช้อ้างอิง เนื่องจากเชื่อว่า กม. 102.71 ซึ่งเป็นพิกัดที่ยอมรับในปัจจุบันนั้น (ตรงกับ สทล.ที่ 102/12-13) อยู่เลยศาลาหลังคาสีแดงในปัจจุบันไปทางกาญจนบุรีอีกราว 250 เมตรครับ
(ตำแหน่งที่หยุดรถทุ่งทองในปัจจุบันกับในอดีต ห่างกัน 250 เมตร)

เมื่อวัดจากศูนย์กลางสถานีท่าเรือน้อยไปทางกาญจนบุรี 10.63 กม.
และวัดจากศูนย์กลางอดีตสถานีเขาดินไปทางชุมทางหนองปลาดุก 6.80 กม. ก็ได้ตำแหน่งตรงนี้ออกมาพอดีเป๊ะครับ Idea

Mongwin · Posted: 06/01/2009 1:14 am Post subject:

ดังนั้น ที่ตั้งของสถานีท่าม่วงในอดีตก็ใกล้เคียงกับย่านสินค้าท่าม่วงในปัจจุบันนั่นเอง

หมายเหตุ จากแผนที่เก่าปี 2498 ทราบว่าอาคารสถานีท่าม่วงอยู่ทางด้านซ้ายมือของรางประธานเมื่อมุ่งหน้าไปกาญจนบุรี
(อาคารสถานีท่าม่วงอยู่ฝั่งเดียวกับอาคารสถานีลูกแก ท่าเรือน้อย และสถานีกาญจนบุรี)

มาดูภาพถ่ายทางอากาศ โดยกรมแผนที่ทหาร
ถ่ายเมื่อวันที่ 14 ธ.ค. 2516 ฟิล์มม้วนที่ M105 ภาพที่ 087

จะเห็นแนวของชานชาลา ความยาว 200 เมตร อยู่ทางด้านทิศใต้ของทางรถไฟ
ตรงกับแนวสะพานข้ามคลองครับ

Mongwin · Posted: 05/02/2009 12:53 am Post subject:

ซูมเข้าไปดูบริเวณชานชาลา
ทำให้ทราบว่า ชานชาลามีรูปร่างไม่ชัดเจนมากนัก
ด้านซ้ายมองเห็นขอบชานชาลาชัดเจนกว่าด้านขวามือ
ตรงตำแหน่งที่ตั้งของอาคารสถานี เห็นได้ชัดว่าไม่มีตัวอาคารแล้ว
(มีเงาต้นไม้แหลมๆ คล้ายต้นสน พาดทับ 2 ต้น)

จากจุดนี้วัดระยะทางไปถึงขอบชานชาลาด้านซ้ายของภาพ
ได้ 100 เมตรพอดี ดังนั้นจึงสันนิษฐานว่าชานชาลามีความยาว 200 เมตร

ส่วนร่องรอยของรางหลีก มองไม่เห็นแล้ว

จึงสรุปได้ว่า ณ ปลายปี 2516
ไม่มีอาคารสถานีท่าม่วงแล้ว
เหลือเป็นเพียงที่หยุดรถครับ

Mongwin · Posted: 05/02/2009 1:05 am Post subject:

พิกัดของศูนย์กลางร่องรอยอาคารสถานีคือ
13.976840, 99.659093

ดังในภาพถ่ายดาวเทียมจาก PointAsia ที่ผมปักหมุดไว้ครับ
ดูเป็นที่รกร้างว่างเปล่านะครับ