ตลุยป่าตามรอยรถไฟไปเนินมรณะ586-588(ผาคอ-ปางป๋วย)

[srinopkun]

ติดตามอ่านตั้งแต่ต้นจนถึง ณ ปัจจุบัน (กว่าจะอ่านจบ เชื่อมั้ยว่าหลายวันเชียวนะเออ)




ชื่นชอบการรีวิวอย่างละเอียดมาก ๆๆๆๆ สามารถใช้เป็นบันทึกอ้างอิงได้เลยนะเนี่ย

[mirage_II]

สวัสดีครับ พี่ srinopkun ต้องขออภัยที่ภาพหายไปช่วงครึ่งแรก เพราะเว็บที่ฝากภาพนั้นปิดลง ไม่สามารถเข้าไปเพิ่มแก้ไข และแสดงอะไรได้ ทั้งๆ ที่จ่ายเงินด้วย แต่เป็นเว็บต่างประเทศเลยทำอะไรไม่ได้ เมื่อถึงระยะหักเงินจากบัตรเครดิตคงไม่หักอีกนะครับ (หักครั้งที่แล้วเดือนสิงหาปี 2555 มีอายุ 3 ปี) กระทู้เนื้อหาละเอียดไปหน่อย แถมช่วงนี้ไม่เกี่ยวกับรถไฟด้วย รู้สึกเกรงใจสมาชิกอยู่เหมือนกันครับ แต่อีกไม่นานก็จะออกจากวัดไปยังสถานีรถไฟหนองหล่มกันต่อครับ


จากหน้าวิหารพระเจ้าศิลา ที่ตั้งอยู่ด้านหลังขององค์พระธาุตุเจดีย์ (ด้านหน้าคือวิหารหลวง) มองไปทางซ้ายที่เป็นซุ้มพระุพุทธบาที่ผมเพิ่งขึ้นไปดูภาพพระธาตุเจดีย์กลับหัวออกมา จะเห็นปลายชายคาของวิหารพระเจ้าศิลาที่เป็นไม้แกะสลักรูปพญานาคทางขวามือ และริมฉัตรทองของพระธาตุเจดีย์ทางซ้ายด้วย และอาคารที่อยู่ข้างหน้าซุ้มพระพุทธบาทก็คือ พระุอุโบสถครับ


หันไปทางขวามือบ้าง ก็จะเห็นชายสวมเสื้อสีเหลืองคนเดิมเดินไปทางนั้น ซึ่งเป็นการเวียนขวารอบองค์พระธาตุเจดีย์ ครับ ในมุมมองนี้จะเห็นต้นโพธิ์อีกต้นที่มีไม้ค้ำด้วย แต่ที่น่าสงสัยคือรูปปั้นใครอยู่ข้างหน้าต้นโพธิ์ ซึ่งผมลืมไปดูใกล้ๆ ซึ่งมีป้ายปักอยู่ด้วย คงเป็นเพราะเวลาจำกัด ต้องรีบๆ กันแล้วเลยไม่ได้แวะถ่ายภาพครับ


ก้าวเข้ามาในวิหารพระเจ้าศิลาสักหน่อย ก็พอจะเห็นพระประธานของใน ที่อยู่ในกู่เช่นเดียวกับที่วิหารหลวง แต่มีกรงเหล็กกั้นอยู่ ของเก่าที่มีค่าก็ต้องหาวิธีป้องกัน กันแบบนี้แหละครับ ทางขวามือเรา (หันหน้าเข้า) มีพระพุทธรูปองค์ใหญ่สีทองประดิษฐานอยู่ด้วยครับ


เข้ามากราบสักการะท่านใกล้ๆ ก็พอมองเห็นว่าเป็น พระพุทธรูปศิลปะกรรมแบบเขมร สังเกตุดีๆ จะเห็นรูปปั้นขนาดเล็กอยู่ตรงหน้า(วงกลมสีม่วง) คาดว่าเป็นของ พระแม่เ้จ้าจามเทวี ตามภาพเล็กทางซ้ายมือที่ขยายให้ดูกันชัดๆ ครับ

[mirage_II]

ซูมภาพเ้ข้าไปที่องค์พระชัดๆ ครับ จะเห็นว่าเป็นพระปางนาคปรก แต่พระพักต์แบบเขมร ต่างจากแบบไทย สำหรับประวัติที่มาของพระองค์นี้ว่า สร้างให้พระเจ้าอนันยศ (พระเจ้าหลาน)พระราชโอรสของพระนางเจ้าจามเทวีได้สักการะบูชา และนำมาประดิษฐานไว้ที่ิวิหารแห่งนี้เมื่อปีพ.ศ.1215 ในขณะที่ วิหารแห่งนี้ มีอีกชื่อว่า วิหารพระยาละโว้ หรือ วิหารจามเทวี สร้างโดยพระเจ้ากรุงละโว้ พระราชบิดาของพระนางเ้จ้าจามเทวี ประมาณปี พ.ศ.1200 ครับ


มองย้อนออกไปจากหน้าองค์พระเ้จ้าศิลา จะเห็นว่าวิหารนี้อยู่ติดกับทางเดินรอบองค์พระธาตุเจดีย์เลยนะครับ และ จะว่าไปแล้ว ผมก็พลาดไปสิ่งหนึ่งสำหรับในวิหารนี้ คือ รอยพระพุทธบาทไม้ ทางด้านซ้ายขององค์พระประธานครับ ซึ่งถือว่าเป็นรอยพระบาทสี่รอย ของพระพุทธเจ้าในอดีต 3 พระองค์และองค์ปัจจุบันอีก 1 องค์ครับ เ็ป็นศิลปะล้านนา สร้างราวพุทธศตวรรษที่ 21 ตามภาพข้างล่างนี้ครับ

ที่มา : บล๊อกของคุณ "กะว่าก๋า" เรื่อง ชวนเดินเที่ยว "วัดพระธาตุลำปางหลวง" ภาค ๑๑ (วิหารละโว้) ครับ


ออกมาจากวิหารพระเจ้าศิลาเดินต่อมาเล็กน้อยแล้ว หันไปมองที่องค์พระธาตุเจดีย์ ที่ผู้คนกำลังเดินเวียน เพื่อความเป็นสิริมงคลครับ ซึ่งต้องใช้ความอดทน เพราะพื้นที่ร้อนแดดในขณะที่ต้องถอดรองเท้าเดิน ถือเป็นการวัดความตั้งใจด้วยครับ

[mirage_II]

เดินเลยมาทางทิศตะวันตก เป็นมุมมองเฉียงมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ จะมองเห็นด้านข้างองค์พระธาตุเจดีย์ และวิหารหลวงที่อยู่ด้านหน้าด้วยครับ


หันมาทางซ้ายก็คือด้านหลังของวิหารน้ำแต้ม เป็นปูนผสมไม้ส่วนบนครับ ซึ่งสังเกตุเห็นตุ๊กตาเทวดาที่ทำจากไม้แกะสลัก ตั้งอยู่บนริมชายคาข้างบนด้วยครับ


เดินเลยมาด้านข้างวิหารน้ำแต้ม ซึ่งมีพื้นที่เล็กน้อยพอเดินได้ กับวิหารคตทางด้านซ้ายครับ ซึ่งภาพนี้จะเห็นคนโผล่ออกมาจากวิหารคตด้านซ้าย ซึ่งคาดว่าเป็นช่องทางเข้่าวัดทางด้านเหนือที่ผมลืมมองไปทางนั้นจริงๆ ครับ


เดินมาด้านข้างวิหารน้ำแต้ม แล้วหันมาทางขวา จะเห็นพระพุทธรูปที่แกะสลักจากไม้ แล้วทาสีดำ อยู่หลายองค์ บางองค์ก็ได้มีการทาสีทองทับไว้แล้ว นับว่าหาดูได้ยากในปัจจุบันครับ และองค์ใหญ่ด้านหน้าได้ประดิษฐานอยู่บนฐานที่มีลวดลายงดงามครับ นอกจากนี้คอสองก็มีภาพวาดที่เลือนลางอยู่ด้วย

[mirage_II]

ผมเดินเลยมาทางด้านหน้าวิหารน้ำแต้ม เพื่อได้เห็นหน้าบันของวิหาร ซึ่งจะพบว่า ที่ริมชายคามีตุ๊กตาเทวดาไม้สลักอยู่ 2 ตนเช่นกัน และบนหัวเสามี ตุ๊กตาสิงห์ไม้สลักอยู่ีอีก 2 ตัวด้วยครับ


เข้ามาข้างในวิหารน้ำแต้ม มองจากด้านหน้าจะเห็นลวดลายบนเสาชัดเจน ระยะระหว่างเสาดูค่อนข้างแคบ เพราะต้องการสร้างยอดจั่วไว้สูง สุดอาคารข้างในจะเห็นองค์พระพุทธรูป 5 องค์อยู่ใกล้ชิดกัน ราวกับหมู่พระพุทธเจ้าหลายพระองค์เลยครับ


เข้าไปไว้สักการะใกล้ๆ ก็จะเห็นชัดเจนว่าเป็นพระพุทธรูปปางยืนอยู่ 4 องค์ มีเพียงองค์เดียวด้านหน้าที่เป็นปางนั่ง(มารวิชัย) ครับ รู้สึกชอบใจแ่ท่นตั้งเทียนนี้ ออกแบบสร้างได้สวยมากครับ


จากหน้าองค์พระ หันกลับไปมองด้านหน้าวิหาร ผมปรับแสงเน้นให้เห็นโครงสร้างหลังคาชัดๆ ครับ จะเห็นว่ามีการเสียรูป บิดเอียงไปพอสมควรครับ เพราะถือเป็นอาคารไม้เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งในภาคเหนือครับ สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยพุทธศตวรรษที่ 20 (คือช่วงปี พ.ศ.1901 - พ.ศ.2000)

[mirage_II]

ยังอยู่ในวิหารน้ำแต้ม มองไปทางองค์พระธาตุเจดีย์ ด้านข้าง(ทิศเหนือ) ซึ่งมีศาลาเล็กๆ ที่อาจเรียกว่าเป็นบุษบก ประดิษฐานพระพุทธรูปข้างใน แอบเห็นป้ายเล็กๆ ลองขยายดูในภาพเล็ก ก็คือป้าย "ห้ามปักเทียน" เพราะหลังคาศาลาทำด้วยไม้ อาจเกิดเพลิงไหม้ได้ ถ้าไม่มีใครคอยดูแล (แต่คนคงอยากปักตรงนั้น เพราะดูจะโดนลมพัดน้อยกว่า) นอกจากนี้ยังมีป้ายคำไหว้บูชาพระธาตุ อยู่ด้วย 2 แ่ผ่น ลองขยายดูในภาพข้างล่างครับ

ป้ายขวามือ(ภาพล่าง) มีคำบูชาภาษาไทยด้วยครับ ต้องขออภัยที่ถ่ายมาไม่ชัดนัก เพราะยืนอยู่ห่างพอสมควร


มองตามคนที่เดินไปทางซ้าย จะเห็นด้านหลังของวิหารหลวงชัดเจน ซึ่งส่วนล่างของหน้าบันมีประติมากรรมนูนสูง ช้างสามเศียร ไม้สลัก ดังแสดงในภาพเล็กบนซ้ายด้วยครับ


ผมเดินออกมายืนหน้าวิหารน้ำแต้ม แล้วมองมาทางพระธาตุเจดีย์อีกครั้ง ซึ่งจะเห็นองค์พระธาตุในอีกมุมครับ ตรงนี้ มีรูปปั้นไม่ทราบตั้งอยู่ตรงหัวมุมพอดี เห็นไม่ชัดเพราะมีผ้าสีขาวมาพันอยู่เกือบมิด ตรงพื้นรอบองค์พระเจดีย์มีป้ายเตือนให้ถอดรองเท้าอยู่ด้วย ซึ่งมีทุกมุม เพราะคนอาจเผลอเดินเข้ามาจากข้างนอกโดยไม่ถอดรองเท้าได้

[mirage_II]

มองไปทางวิหารหลวงอีกที สังเกตุคนเขาทำกิจกรรมอะไรกัน โดยขยายภาพดูในวงกลมสีม่วง พบว่า กำลังถือขันใส่ทรายปักธง คาดว่าจะเป็นพิธีเกี่ยวกับก่อพระทรายช่วงสงกรานต์แน่นอน ซึ่งก็เป็นคำตอบที่ผมเห็นคนมาโกยทรายตรงช่องประตูออกด้านโน้น(ทิศใต้) ไปทำไมกัน


เดินต่อมา ตรงทางเดินระหว่างวิหารต้นแก้วกับกำแพงด้านเหนือ ที่เป็นวิหารคต แล้วมองไปทางด้านหน้าวัด พอเห็นซุ้มประตูโขง หน้าวิหารหลวงที่เข้ามาตอนแรกครับ เดี๋ยวผมก็จะกลับออกไปทางนั้น


ทางซ้ายมือ ที่เป็นวิหารคต เห็นมีทำบูธแสดงนิทรรศการเก่าเกี่ยวกับ "กิจกรรมไหว้สาพระธาตุ(เจดีย์)เจ้าเปิดมรดกโลกล้านนา ๔ พระธาตุ" ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2554 ผ่านมา 3 ปีแต่ยังมีสภาพดี ซึ่งหมายถึงพระธาตุทางเหนือ ซึ่งมี 4 แห่งสำคัญๆ 1.พระธาตุลำปางหลวง จ.ลำปาง 2.พระธาตุหริภุญชัย จ.ลำพูน 3.พระธาตุดอยกองมู จ.แม่ฮ่องสอน 4.พระธาตุดอยสุเทพ จ.เชียงใหม่ ครับ


ใกล้กันก็มีอีกบูธ ซึ่งเป็นโมเดลพระธาตุเจดีย์ทั้ง 4 องค์เลยครับ แต่อยู่ในสภาพเก่าสกปรก พอสมควร เพราะมูลนก ที่นกสามารถลงมาเกาะได้ ครับ

[mirage_II]

เดินมาถึงด้านหน้าวิหารต้นแก้ว ลองถ่ายภาพในมุมเฉียง ทำให้ครอบคลุมไปถึงวิหารน้ำแต้มข้างหลังด้วย ส่วนทางซ้ายมือก็วิหารหลวงอย่างที่ทราบกันครับ ส่วนยอดพระธาตุเจดีย์นั้นพอเห็นฉัตรเล็กๆ อยู่ลอยเหนือวิหารต้นแก้ว เพราะแสงข้างนอกจ้ามาก ต่างกับข้างในมาก


เดินมาข้างหน้าวิหารต้นแก้ว ตรงกลางพอดี แล้วมองเข้าไปข้างใน ปรับแสงให้เห็นข้างใน แสงข้างนอกเลยจ้าขาวโพลน แต่ก็ยังพอเห็นหน้าบันเป็นแบบผนังบ้านเรือนไทยธรรมดาๆ ครับ


แหงนขึ้นมองช่อฟ้า ใบระกาชัดๆ สักหน่อยครับ วิหารแห่งนี้ได้ถูกปฏิสังขรณ์ใหม่ทั้งหลังในปีพ.ศ.2510 แบบไม่เห็นร่องรอยของเก่า ที่จะพอจะคาดคะเนว่าสร้างขึ้นในสมัยใด


ก้าวเข้ามาในวิหารต้นแก้วสักหน่อย จะสะดุดตากับยอดเสาข้างในที่ทำเหมือนกลีบบัวเล็กๆ รายรอบ 3 ชั้น แต่ที่ดูขัดตาไปบ้างก็คือสีที่ทาเพดานนั้นดูสดใส เกินกว่าจะเป็นของเก่า ส่วนเสาสีดำ โคนสีแดงคล้ายกับตะเกียบจีน ที่ผมเคยใช้ตอนเด็กๆ เลยอาจทำให้ดูไม่ค่อยขลังนัก

[mirage_II]

เข้ามาถึงองค์พระประธานที่เป็นพระปางไสยาสน์ กับปางมารวิชัยองค์หลัง และมีอีกองค์อยู่ทางซ้ายปางมารวิชัยเช่นกันแต่ยังดูใหม่มาก สังเกตุดีๆ จะเห็นมีปางไสยาสน์อีกองค์เล็กๆ อยู่ติดกระถางธูปครับ


หันกลับไปมองข้างหน้า จะเห็นเพดานและโครงสร้างหลังคาชัดเจน ถัดไปทางหน้าวิหารต้นแก้ว มีต้นไม้อยู่ 1 ต้นเป็นพุ่ม อาจเป็นต้นแก้วเพื่อให้สอดคล้องกับชื่อวิหารก็ได้นะครับ (หรือไม่กลับกัน วิหารนี้อยู่ใกล้ต้นแก้วเลยได้ชื่อว่าวิหารต้นแก้ว ก็เป็นได้)


ออกมาข้างหน้าวิหารต้นแก้วแล้วมองไปทางขวามือ ซึ่งเป็นซุ้มประตูโขงที่ผมจะกลับออกไป แต่เหลือบเห็นป้ายสีเขียวๆ อยู่ใต้หลังคาวิหารคต เดี๋ยวจะเข้าไปดูใกล้ๆกันนะครับ (เป็นป้ายแสดงโครงการบูรณะวัดแห่งนี้)


หันหลังกลับไปดู พระธาตุเจดีย์ลำปางหลวงอีกครั้ง ก่อนกลับออกไป ซึ่งจะเห็นรูปปั้นที่พันผ้าสีขาวในอีกมุมหนึ่ง แต่ก็ไม่แน่ใจว่าเป็นรูปปั้นอะไร ข้างหน้ามีวงไม้ไผ่ที่คาดว่าใช้ในการก่อพระทราย ที่เห็นคนถือขันใส่ทรายมาเทแถวนี้ และสังเกตุเห็นยอดแหลมๆ ตรงกลางวิหารหลวง ซึ่งทีแรกคิดว่าคงต่อจาก กู่ที่ประดิษฐานพระประธาน พระเจ้าล้านนา แต่ไม่ใช่ครับ เพราะอยู่ตรงกลางอาคาร ในขณะที่กู่ อยู่เลยไปทางท้ายวิหารหลวง ซึ่งคงเป็นรูปแบบของวิหารสมัยก่อนนะครับ

[black_express]

"มีวงไม้ไผ่ที่คาดว่าใช้ในการก่อพระทราย ที่เห็นคนถือขันใส่ทรายมาเทแถวนี้"

ใช่แล้วครับ เหมือนรูปทรงเจดีย์ทราย ที่รองรับชาวบ้านซึ่งจะมาทำบุญแล้วนำตุงกระดาษเล็กๆ มาปักตรงกองเจดีย์ทรายแห่งนี้ด้วย

ถ้าเป็นคนเฒ่าคนแก่ จะถือ "ไม้ค้ำศรี" ที่เป็นง่ามค้ำกิ่งต้นโพธิ์ในวัด โดยถือว่าเป็นเคล็ดในการค้ำจุนพระพุทธศาสนาให้เจริญยืนยาว

ทางภาคเหนือจะเรียกต้นโพธิ์ว่า "ต้นศรี" ย่อมาจากคำว่า ต้นพระศรีมหาโพธิ์ ครับ (ดีที่ยังไม่มีนกพิราบระบาดมาถึงที่นี่)